عملکردها

کلمات قرآن

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)
اخ
اسف
اُم
بأس
بعل
جاء
حجی
خطف
دار
دحض
رجز
ریب
زور
سقی
سنة
سوء
صمم

توضیح مفهومی

کلمات قرآن : الفاظ به‌کار رفته در قرآن

واژه «کلمات قرآن» اصطلاحی عام در علوم قرآنی است با زیرمجموعه‌ای گسترده که به لحاظ‌های مختلف طبقه‌بندی و تنظیم شده‌اند. وجه مشترک واژه‌های زیرمجموعه این اصطلاح، دلالت آن‌ها بر ویژگی‌های کلماتی است که در قرآن کریم به‌کار رفته‌اند؛ برای نمونه، گاهی کلمات قرآن به لحاظ بلندی و کوتاهی مورد دقت قرار گرفته‌اند و گاهی به لحاظ اشتقاق و عدم اشتقاق؛ گاهی به لحاظ اِفراد و تثنیه و جمع، و گاهی تأنیث و تذکیر؛ گاهی به اعتبار تشابه و عدم تشابه حروف، و گاهی به اعتبار تشدید و تخفیف حروف؛ زمانی به ملاک تعریف و تنکیر، و زمانی به ملاک کیفیت دلالت؛ زمانی به لحاظ لهجه و لغات قبایل، و زمانی به لحاظ معنای مستعملٌ‌فیه.

به این ترتیب، اصطلاحات فراوانی ذیل واژه «کلمات قرآن» قابل دستیابی است.

و اما در مورد تعداد کلمات قرآن‌کریم اقوال مختلفی ذکر شده است. و با توجه به محدود و مشخص بودن کلمات قرآن‌کریم، زرکشی و سیوطی علت این اختلاف را «حقیقت و مجاز» و «لفظ و رسم» کلمه می‌دانند. احتمالات دیگری از جمله عدم دقت کافی در شمارش و در دسترس نبودن ابزارهای لازم برای شمارش را نیز در این‌جا باید مدّ نظر داشت.

محقق کتاب ~فرهنگ آماری کلمات قرآن‌کریم~، قرآن را دارای 77807 کلمه می‌داند.

اقوال دیگر عبارتند از: 77934؛ 77439؛ 79277؛ 77437؛ 77436؛ 77701؛ ….

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 252
  2. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 249
  3. تاریخ القرآن و غرائب رسمه و حکمه : صفحه 169
  4. لمحات من تاریخ القرآن : صفحه 334
  5. بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 559
  6. تاریخ قرآن : صفحه 573
  7. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 242

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «کلمات قرآن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

آمار کلمات قرآن، الفاظ قرآن، شمار کلمات قرآن، عدد کلمات قرآن، لغات قرآن، مفردات قرآن

اعم

کلمات و حروف قرآن

اخص

آخرین کلمه قرآن، أبرص، أدنی، أرائک، ابراهیم، ابکم، ابلاس، اتیان ( علوم قرآنی )، احزاب، احقاب، اخ، اخت ( علوم قرآنی )، ادراک (کلمات قرآن)، اراده (کلمات قرآن )، اسف، اسماء (کلمات قرآن )، اسوه، اعطاء ( علوم قرآنی )، افراد کلمات قرآن، الحمد، الفاظ مشترک در مفرد و جمع، انسان (کلمات قرآن)، اوتاد ( علوم قرآنی )، اَتی، اَخَذَ، اَذان، اَرب، اَرض (کلمات قرآن)، اَسقی، اَعمی، اَمر، اَمّد، اَهل، اُجاج، اُخَر، اُذُن، اُم، اُمّی (کلمات قرآن)، اِتَّخَذَ، اِثْم، اِذْن، اِستضعاف، اِشترا، اِصباح، اِطمئنان، اِعتدا، اِلقا، اِلیاسین، اِناث، بأس، باطل ( علوم قرآنی )، برزخ (کلمات قرآن)، برهان (کلمات قرآن )، بروج ( علوم قرآنی )، برّ ( علوم قرآنی )، بصر ( علوم قرآنی )، بصیر ( علوم قرآنی )، بعل، بلاء ( علوم قرآنی )، بلندترین کلمه قرآن، بَشَر (کلمات قرآن)، بَطْش، بَغی، بَلی، بَلَد، بَوَء، بُخل، بُکْم، تثنیه کلمات قرآن، تخطف، ترائب، ترکیبات قرآن، تصّعد، تفصیل، تقطیع، تقوا ( علوم قرآنی )، تمام ( علوم قرآنی )، تَلَقّیِ، تَوَفّیِ، تَوَلّیِ، ثَقِیلٌ، ثِیابٌ، جاء، جدال ( علوم قرآنی )، جلوس ( علوم قرآنی )، جمع کلمات قرآن، جودیّ، جَارٌ، جَبّارٌ، جَعْل، جَنّت، جَنْبٌ، جِنّةٌ، حجی، حسبان، حفظ ( علوم قرآنی )، حق (کلمات قرآن)، حنیف، حَاجَةٌ، حَبْلٌ، حَدِید، حَرَجٌ، حَرْبٌ، حَرْثٌ، حَسَناَ، حَسَنَةٌ، حَسِبَ، حَفِیظٌ، حَیَاةٌ، حُبُک، حُبّ ( علوم قرآنی )، حُسْنَی، حِجْرٌ، حِسٌّ، حِکْمَةٌ، حِینٌ، خشیت (کلمات قرآن)، خطف، خَبِیث، خَطّا، خَلْف، خَلْق، خَوْف، خَیر، خُبر، خُسْرَان، خُلْق ( علوم قرآنی )، خِیانَة، دار، دحض، دعاء، دَأب، ذکر ( علم )، ذنب ( کلمات قرآن )، ذَرْوٌ، رؤوس الشیاطین، راسخان در علم، رجز، رجیم، رحمة، رسخ ( علوم قرآنی )، ریب، ریح ( کلمات قرآن )، رَأی ( کلمات قرآن )، رَتْق و فَتْق، رَجا، رَجْع، رَجْم، رَقِیب، رَهَق، رُؤُس، رُوح، رِجْس، زور، زَوْج، زُبُر، زُخْرُف، سؤال ( علوم قرآنی )، ساحران فرعون، سبب ( کلمات قرآن )، سبع طرائق، سبیل، سعی (کلمات قرآن )، سقی، سکون (کلمات قرآن )، سمع ( علوم قرآنی )، سنة، سوء، سیف ( علوم قرآنی )، سیِّئَة، سَأَلَ، سَاق، سَلَام، سَمَاء، سَواء، سَیِّد، سُبات، سُلْطَان، سِوی، شافعین ( علوم قرآنی )، شیطان (کلمات قرآن )، شَاهِد، شَجَرَة، شَعَرَ، شُحّ، شُکر (کلمات قرآن)، شِقَاق، صاحب ( علوم قرآنی )، صراط ( علوم قرآنی )، صلوة ( علوم قرآنی )، صمد ( علوم قرآنی )، صمم، صیغ کلمات قرآن، صَادِقِینَ، صَاعِقَة، صَدْع، صَرْف ( علوم قرآنی )، صَفّ، صَلاح، صَیْحَة، صُدُود، ضن، ضَرّ، ضَرَّآء، ضَرْب ( علوم قرآنی )، ضَلال، ضُحَی، ضُرّ، طاقة، طرائق، طور سینین، طَاَئِر، طَبَق، طَعَام، طَعْم، طَهُور، طَیِّب، طَیِّبَات، طُغْیَان، ظلمات، ظلّ، ظَنَّ، ظُهُور، عام (کلمات قرآن)، عباد الرحمن، عتوا، عذاب (کلمات قرآن)، عفو ( علوم قرآنی )، عقاب (کلمات قرآن)، عقل(کلمات قرآن)، علم ( علوم قرآنی )، عمل ( علوم قرآنی )، عین (کلمات قرآن)، عین حمئة، عَالَمِین، عَرَض، عَنْ، عَهْد، عُتُل، عُدْوَان، عِبادَت، عِدُّة (کلمات قرآن)، عِزَّة، عِنْد، غضب ( علوم قرآنی )، غَاشِیَة، غَلِیظ، غَمْرَة، غَیْر (کلمات قرآن)، فتح (کلمات قرآن)، فتنة (کلمات قرآن)، فساد ( علوم قرآنی )، فقه (کلمات قرآن)، فَاحِشَة، فَرَح، فَرِیق، فَرْج، فَرْض، فَضْل، فَلَک (کلمات قرآن)، فَوْق، فُرْقَان، فِرَار، قسط ( علوم قرآنی )، قعود ( علوم قرآنی )، قلب ( علوم قرآنی )، قوَّة، قَدَم، قَدْر، قَذْف، قَصْد (کلمات قرآن)، قَضَاء، قَلِیل، قُرْء، قُل، قُنُوت (کلمات قرآن)، قِبَل، کأْس، کتاب (کلمات قرآن)، کلام ( علوم قرآنی )، کلمات بَلَویّ قرآن، کلمات کثیر الاستعمال قرآن، کلمات کنایی قرآن، کلمه (کلمات قرآن)، کمال (کلمات قرآن)، کوتاهترین کلمه قرآن، کَبِیر، کَرِیم، کَرَّة، کُفْر(کلمات قرآن)، لغات مضری قرآن (قبیله)، لفظ خاص و سبب نزول خاص، لفظ خاص و سبب نزول عام، لفظ عام و سبب نزول خاص، لفظ عام و سبب نزول عام، لَغْو، لَهْو (کلمات قرآن)، لُب، لِباس (کلمات قرآن)، لِسان، لِمَم، ماء ( علوم قرآنی )، مخلَص، مخلِص، مسیح، مشارق، مصباح، مضی، مطلع الشمس، مغارب، مغرب الشمس، مودّت، مَتی، مَتَاع، مَثْوَی، مَدّ، مَرَض، مَسّ، مَشْی، مَضَاجِع، مَقَام، مَوْلَی، مَیْت، مَیْل، مُحْصَنَات، مُدْخَل، مُسْتَقَر، مُسْتَوْدَع، مِیزَان، نساء ( علوم قرآنی )، نَار، نَجْم، نَحو، نَسْی، نَشْر (کلمات قرآن)، نَصْر، نَعَمْ، نَفْس ( علوم قرآنی )، نُشُوز، نُهی، نُور، هدی، هَلَاک، هَمّ، هَوَیَ، هُوْدٌ، وجه ( علوم قرآنی )، وجوه و نظایر قرآن، وَدَّ، وَرَا، وَعَدَ، وَلِیّ، وُدّ ( علوم قرآنی )، وِزْر، ید الله، یمین و شمال، یوم ( علوم قرآنی )، یَد، یَسِیر، یَقِین (کلمات قرآن)، یَمِین
به لحاظ اشتقاق:
کلمات غیرمشتق قرآن، کلمات مشتق قرآن
به لحاظ افرادوجمع:
کلمات تثنیه قرآن، کلمات جمع قرآن، کلمات مفرد قرآن
به لحاظ تأنیث وتذکیر:
کلمات مؤنث قرآن، کلمات مذکر قرآن
به لحاظ تشابه حروف:
کلمات متشابهة الحروف قرآن، کلمات همشکل قرآن
به لحاظ تشدیدوتخفیف حروف:
کلمات مخفف قرآن، کلمات مشدد قرآن
به لحاظ تعریف وتنکیر:
کلمات معرفه قرآن، کلمات نکره قرآن
به لحاظ کیفیت دلالت:
کلمات غیر واضحالدلالة قرآن، کلمات واضحالدلاله قرآن
به لحاظ لهجه و لغات قبایل درقرآن:
کلمات ازدشنوئهای قرآن، کلمات اشعری قرآن، کلمات انماری قرآن، کلمات اوسی قرآن، کلمات بنی عبسی قرآن، کلمات بنیحنیفهای قرآن، کلمات تمیمی قرآن، کلمات ثعلبی قرآن، کلمات ثقیفی قرآن، کلمات جذامی قرآن، کلمات جرهمی قرآن، کلمات حجازی قرآن، کلمات حضرموتی قرآن، کلمات حِمیَری قرآن، کلمات خثعمی قرآن، کلمات خزاعهای قرآن، کلمات خزرجی قرآن، کلمات سبأی قرآن، کلمات سدوسی قرآن، کلمات سعدالعشیرهای قرآن، کلمات سلیمی قرآن، کلمات طیئی قرآن، کلمات عامر بن صعصعهای قرآن، کلمات عکّی قرآن، کلمات عمارهای قرآن، کلمات عمالقهای قرآن، کلمات عُذرهای قرآن، کلمات عُمانی قرآن، کلمات غسّانی قرآن، کلمات غطفانی قرآن، کلمات قریشی قرآن، کلمات قیس عیلانی قرآن، کلمات کنانهای قرآن، کلمات کِندهای قرآن، کلمات لخمی قرآن، کلمات مذحجی قرآن، کلمات مزینهای قرآن، کلمات مَدیَنی قرآن، کلمات نبطی قرآن، کلمات نخعی قرآن، کلمات نصر بن معاویهای قرآن، کلمات نمری قرآن، کلمات هذیلی قرآن، کلمات همذانی قرآن، کلمات هوازنی قرآن، کلمات یمامهای قرآن، کلمات یمنی قرآن
به لحاظ معنی مستعمل فیه:
کلمات حقیقی قرآن، کلمات صریح قرآن، کلمات مجازی قرآن، کلمات مشترک قرآن، کلمات مطلق قرآن، کلمات مقیّد قرآن
به لحاظ نحوه دلالت برمعنی:
کلمات ظاهر قرآن، کلمات محکم قرآن، کلمات نص قرآن
به لحاظ نقش معنایی:
کلمات جنبی قرآن، کلمات کلیدی قرآن
به لحاظ هیچ چیز:
کلمات تکراری قرآن، کلمات غیرمعدوله قرآن، کلمات مترادف قرآن، کلمات معدوله قرآن
به لحاظ واژه های دخیل درقرآن:
کلمات غیر معرّب قرآن، کلمات معرَّب قرآن
به لحاظ وقوع درآیات مکی ومدنی:
کلمات مدنی قرآن، کلمات مکّی قرآن

وابسته

اوصاف کلمات قرآن، تواتر کلمات قرآن، حمل لفظ بر غیر مقتضی، دَوَران بین مفتوح و مکسور، دَوَران بین ممدود و مقصور، ریشه کلمات قرآن، فصل کلمات، کلام محمود، لهجه قرآن، معانی قرآن، معانی کلمات قرآن، مفاهیم قرآن، وحیانیت کلمات قرآن، وصل کلمات

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه کلمات قرآن به زیرصفحه کلمات قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اعجاز قرآن : صفحه 573
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 242، 300
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 310، (344-363)
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 148
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 217، 249، 252، 283، (284-285)، 297
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 348
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 148
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 83
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 6 : صفحه 23
  • الجامع لاحکام القرآن جلد 1 : صفحه 65
  • المعجم الاحصائی لالفاظ القرآن الکریم=فرهنگ آماری کلمات قرآن کریم جلد 1 : صفحه 23، 34، (125-128)
  • بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 559
  • تاریخ القرآن و غرائب رسمه و حکمه : صفحه 169
  • تاریخ جمع قرآن : صفحه 144، 145
  • تاریخ قرآن : صفحه 573
  • درآمدی برعلوم قرآن : صفحه 157
  • دراسات فی القرآن الکریم : صفحه 230
  • قرآن ثقل اکبر : صفحه 298
  • لمحات من تاریخ القرآن : صفحه 334
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 2 : صفحه 341
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 5 : صفحه 72
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 9 : صفحه 41
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 19، 348
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 325
  • ویژه نامه مرکزترجمه قرآن مجیدبه زبانهای خارجی : صفحه 35، 54
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 137
  • پژوهشی در شیوه های اعجاز قرآن : صفحه 34