عملکردها

کلمات مشتق قرآن

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

کلمات مشتق قرآن : الفاظ مشتق (صرفی) به کار رفته در قرآن

«کلمات مشتق» واژگانی هستند که طبق قواعد صرفی از کلمه دیگری گرفته شده باشند. کلماتی که از کلمه دیگر اخذ نشده باشند، غیر مشتق یا جامد شمرده می‌شوند. کلمات مشتق در عربی عبارتند از: ماضی؛ مضارع؛ امر؛ اسم فاعل؛ اسم مفعول؛ صفت مشبهه؛ اسم تفضیل؛ اسم زمان؛ اسم مکان؛ اسم آلت.

در معجم‌های قرآنی در باره کلماتی که از لغات بیگانه وارد زبان عربی شده‌اند دو گونه عمل شده است: دسته‌ای از آن‌ها برای این کلمات به صورت قراردادی ماده و ریشه‌ای فرض کرده‌اند؛ دسته دیگر چنین نکرده و عین همان کلمه را اخذ کرده‌اند.

مؤلف کتاب ~المعجم الإحصائی لألفاظ القرآن الکریم (فرهنگ آماری کلمات قرآن کریم) ~ کلمات مشتق و غیر مشتق در هر یک از سوره‌های قرآن را شمرده و به تفصیل در جداول ویژه ثبت کرده است. بر اساس شمارش این کتاب، از مجموع کلمات قرآن کریم 52217کلمه مشتق و 25590کلمه غیر مشتق است.

منابع

  1. لغت نامه دهخدا جلد 12 : صفحه 18494
  2. فرهنگ معین : صفحه 4136
  3. المعجم الاحصائی لالفاظ القرآن الکریم=فرهنگ آماری کلمات قرآن کریم جلد 1 : صفحه (290-293)
  4. المعجم الاحصائی لالفاظ القرآن الکریم=فرهنگ آماری کلمات قرآن کریم جلد 1 : صفحه 26

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «کلمات مشتق قرآن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

الفاظ مشتق قرآن

اعم

کلمات قرآن

وابسته

کلمات غیرمشتق قرآن

منابع

  • المعجم الاحصائی لالفاظ القرآن الکریم=فرهنگ آماری کلمات قرآن کریم جلد 1 : صفحه 23، 26، (290-293)
  • فرهنگ معین : صفحه 4136
  • لغت نامه دهخدا جلد 12 : صفحه 18494