عملکردها

تفاوت میان نسخه‌های «اصل احتیاط ( اصول فقه )»

از دانشنامه علوم اسلامی

 
جز (۱ نسخه واردشده)
 
(بدون تفاوت)

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۷:۰۵

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

اصل احتیاط ( اصول فقه ) : لزوم موافقت قطعی با تکلیفِ معلوم به اجمال

اصل احتیاط، از اصول عملی است که وظیفه عملی مکلف را به هنگام شک در ' مکلفٌ به ' تعیین می‌کند و به لزوم موافقت قطعی با تکلیفِ ' معلوم به اجمال ' حکم می‌نماید.

در مواردی که مکلف علم به اصل تکلیف (وجوب یا حرمت) دارد، ولی در واجب یا حرام بودن مصداق خاصی شک می‌نماید - برای مثال، می‌داند در ظهر جمعه نماز بر او واجب است، اما شک دارد که نماز ظهر بر او واجب است یا نماز جمعه؛ یا می‌داند خمر حرام است، ولی شک دارد کدام یک از دو ظرف موجود خمر است - باید احتیاط کند؛ یعنی درمثال‌های ذکر شده، در مورد اول، باید هر دو نماز را به جا آورد و در مورد دوم، باید از هر دو ظرف اجتناب نماید تا به موافقت قطعی با تکلیف معلوم به اجمال اطمینان پیدا کند.

پس اصل احتیاط در مورد شک در ' مکلفٌ به ' (شبهه مقرون به علم اجمالی) جاری می‌گردد و چون شک در مکلف‌به یا بین ' متباینین ' است یا بین ' اقل و اکثر '، اصولی‌ها در دو مقام از اصل احتیاط بحث نموده‌اند.

نکته:

در نظر بعضی از اصولیون، هر چند در بسیاری از موارد، مجرای احتیاط، شبهه مقرون به علم اجمالی است، ولی منحصر به آن نمی‌باشد.

منابع

  1. فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 4
  2. کفایة الاصول : صفحه 406
  3. منهاج الاصول جلد 4 : صفحه 209
  4. انوار الاصول جلد 3 : صفحه 125
  5. اصطلاحات الاصول : صفحه 42
  6. فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 310
  7. آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد 3 : صفحه 58
  8. ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه 13
  9. سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه 567
  10. سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه 565
  11. سیری کامل در اصول فقه جلد 12 : صفحه 481
  12. الموجز فی اصول الفقه : صفحه 343
  13. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «اصل احتیاط ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اشتغال ( اصول فقه )، اصالت احتیاط، اصالت اشتغال، اصالت شغل ذمه، اصل اشتغال، قاعده احتیاط ( اصول فقه )، قاعده اشتغال

اعم

اصول عملی ( اصول فقه )

اخص

اصل احتیاط شرعی، اصل احتیاط عقلی

وابسته

احتیاط ( اصول فقه )، ادله احتیاط، استصحاب اشتغال، اصالت حَظر، اصالت وقف، تعارض استصحاب و احتیاط، تعارض برائت و احتیاط، دوران بین متباینین، شرایط اصل احتیاط، شک در محصل، شک در مکلّفٌ به، قاعده دفع ضرر محتمل، مجرای احتیاط

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اصل احتیاط ( اصول فقه ) به زیرصفحه اصل احتیاط ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • جلد 3 : صفحه 461
  • آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد 3 : صفحه 58
  • اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 118
  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 199، 204، 237، 238، 297، 324، 326
  • اصطلاحات الاصول : صفحه 42، 43، 45
  • اصول الاستنباط : صفحه 218، 219، 220، 222، 223، 226، 239، 254
  • اصول الفقه جلد 1 : صفحه 122
  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 255، 276، 277
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 407
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 48
  • الفوائد الحائریة : صفحه 54، 79، 81، 443، 444، 445
  • القواعد و الفوائد جلد 1 : صفحه 310
  • المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 13، 396، 398، 414، 420، 470، 542
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 212
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 72، 78
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 13، 90، 91، 92، 96، 359
  • المعالم الجدیدة للاصول : صفحه 178
  • الموجز فی اصول الفقه : صفحه 343
  • الوصول الی کفایة الاصول جلد 1 : صفحه 532
  • انوار الاصول جلد 1 : صفحه 172، 294
  • انوار الاصول جلد 2 : صفحه 477
  • انوار الاصول جلد 3 : صفحه 75، 79، 85، 119، 120، 125، 126، 128، 148، 185، 216
  • ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه 13
  • بحوث فی الاصول جلد -3 : صفحه 9
  • بحوث فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 104، 105
  • بحوث فی علم الاصول جلد 5 : صفحه 167، 169، 205
  • بحوث فی علم الاصول جلد 7 : صفحه 91، 93
  • تحریرالمعالم : صفحه 182، 192
  • تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 155، 156، 161، 163، 187
  • تقریرات اصول : صفحه 120
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 192، 247، 284، 315، 335، 357
  • حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 158، 161، 295
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 132، 140، 186، 370
  • دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 407
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه 565، 567
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 12 : صفحه 481
  • شرح اصول فقه جلد 4 : صفحه 117
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 16، 64، 253، 254، 255، 257، 263، 266، 267، 268، 285، 286، 287، 306، 310، 312، 313، 317، 319، 321
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 182، 301، 310، 381، 391
  • فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 506
  • فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 5، 328، 379، 425، 438، 442
  • فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 4، 125، 134، 266
  • کفایة الاصول : صفحه 98، 358، 406، 408، (418-419)
  • مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 301
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 7
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 275
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 72
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 27
  • مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 258، 301، 315، 316، 317، 327، 330، 488
  • مقالات اصولی : صفحه 83
  • مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 313
  • منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 469
  • منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 352، 353، 459، 460، 461، 466، 467، 472، 477، 478، 480، 481، 486، 492، 518
  • منتقی الاصول جلد 5 : صفحه 45، 138، 193، 197، 214، 319، 323
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 1 : صفحه 12
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه 152، 214
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 6 : صفحه 5
  • منهاج الاصول جلد 4 : صفحه 209
  • نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 200
  • نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 385
  • نهایة الافکار جلد 4 جزء -2 : صفحه 104
  • نهایة الافکار جلد 4-2 : صفحه 104