مستحبات دفن میت
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آداب:
الف. مستحبات: امور زیر از مستحبات دفن به شمار میروند:
- قرار دادن جنازه در چند ذراعی قبر و به تدریج در سه مرحله نزدیک قبر بردن.
- وارد کردن میّت مرد از سمت سر و میّت زن از سمت عرض در قبر.
- خواندن دعاهای وارد شده هنگام داخل کردن میّت در قبر.
- بازکردن گرههای کفن از طرف سر و پاها.
- گذاشتن صورت میّت بر خاک و تلقین او) ر تلقین (.
- قرار دادن مقداری تربت حضرت سید الشهداء همراه میّت در قبر) ر تربت (.
- طهارت داشتن و برهنه بودن سر و پای کسی که میّت را در قبر میگذارد.
- داخل شدن و بیرون آمدن کسی که میّت را در قبر میگذارد از طرف پای میّت.
- ریختن خاک در سه مرحله با پشت دست توسط حاضرانِ غیر خویشاوند با میّت پس از گذاشتن سنگ لحد.
- پاشیدن آب بر قبر از طرف سر تا پا و سپس گرداگرد آن تا جانب سر و پاشیدن مازاد آن بر میانه قبر.
- گذاشتن دست با انگشتان باز روی قبر و فشار دادن آن در خاک، به گونهای که اثر آن بر قبر بماند.
- طلب آمرزش برای میّت و خواندن هفت بار سوره قدر و دعای وارد شده.
- تلقین دوباره میّت توسط ولیّ پس از بازگشت حاضران.
- تسلّی دادن به بازماندگان) ر تسلیت (.
- خواندن دو رکعت نماز پس از بازگشت از مراسم تدفین11) ر نماز وحشت (.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 641
اصطلاح‌نامه
اعم
اخص
- آب پاشی روی قبر، اهاله، بازکردن گره کفن، برداشتن ردا، تمییز عزادار، خروج از پایین پا بعد از دفن، درآوردن کفش هنگام دفن، دفن در مقبره نزدیک، زیارت قبور ( فقه )، طلب حاجت نزد قبر ابوین، عزاداری
- به لحاظ بخشش:
- بخشش زمین، بخشش کفن
- به لحاظ برهنه:
- برهنگی پا، برهنگی سر
- به لحاظ دعا:
- استرجاع ( گفتن انا لله ...)، استعاذه قبل تلقین میت، استغفار برای میت، تلقین میت، دعا بعد از دفن، دعا هنگام اخراج میت از تابوت، دعا هنگام بستن قبر، دعا هنگام خاک ریختن بر قبر، دعا هنگام خروج از قبر، دعا هنگام دفن میت، دعا هنگام گذاشتن دست روی قبر، دعا هنگام گذاشتن لحد، ذکر هنگام دفن میت، شهادت به خیر برای میت، صلوات هنگام دفن میت، نماز وحشت در شب دفن
- به لحاظ دفن:
- دفن خویشاوند نزدیک هم، دفن زن توسط محارم، دفن مرد توسط غیر ارحام، دفن میت با تربت، دفن میت در مکان مقدس
- به لحاظ قبر:
- استحکام قبر، بستن لحد، بلندی قبر از زمین، پوشش قبر با پارچه، تربیع قبر، تسطیح قبر، حفر قبر به اندازه قد، حفر قبر مؤمن، دعا هنگام دیدن قبر میت، شق در قبر، علامت گذاری قبر، عمق قبر، گذاشتن جنازه زن جلوی قبر، گذاشتن جنازه مرد پایین قبر، گذاشتن دست روی قبر، گذاشتن سنگ برقبر، گرفتن قبر با دو دست، لحد، نوشتن اسم میت بر قبر، ورود بیگانه در قبر
- به لحاظ قرائت:
- قرائت آیة الکرسی، قرائت حمد برای اهل قبور، قرائت حمد هنگام دفن، قرائت سوره توحید، قرائت سوره قدر بعد از دفن، قرائت قرآن برای اهل قبور، قرائت معوذتین هنگام دفن میت
- به لحاظ میت:
- ارفاق به میت، استقبال در تلقین میت، انتقال میت به اماکن مقدس، ترحّم بر میت، تکیه گاه برای میت، صبر بر مصیبت ( فقه )، طهارت دفن کننده میت، فرستادن غذا بر خانواده میت، گذاشتن صورت میت بر زمین، گذاشتن عقیق در دهان میت، گریه بر میت، مباشرت در غسل میت، وصیت میت به عزاداری
- به لحاظ نوع:
- مستحبات تشییع جنازه، مستحبات تکفین، مستحبات حنوط، مستحبات غسل میت، مستحبات کفن
وابسته
منابع
- الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 1 : صفحه 438
- المبسوط فی فقه الامامیة جلد 1 : صفحه 186
- تحریرالوسیله جلد 1 : صفحه 89
- جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 4 : صفحه 299
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 641
- کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 1 : صفحه 170
- مستمسک العروة الوثقی جلد 4 : صفحه 254
- مهذب الاحکام جلد 4 : صفحه 178