وجوه اعجاز قرآن
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
وجوه اعجاز قرآن : جهات مؤثر در تحقق اعجاز قرآن
اعجاز قرآن امری مورد اتفاق است، اما در تعیین جهت یا جهات اعجاز قرآن تبیین‌های مختلف در آثار علوم قرآنی صورت گرفته است. در یک تقسیم بندی اولیه، دو احتمال در وجه اعجاز قرآن مطرح شده است: بیرونی و عارضی بودن یا داخلی و ذاتی بودن اعجاز قرآن. عده‌ای از متقدمین اعجاز قرآن را بیرونی دانسته‌اند. این قول به نظریه «صرفه» مشهور شده است. مطابق این قول، امکان آوردن مثل قرآن در حالت عادی برای افراد بشری امکان پذیر است، اما خداوند، به صورتی اعجازگونه، معارضان را که می‌خواهند مثل آن را بیاورند ناتوان کرده است.
بسیاری از مفسران و متکلمان این قول را نپذیرفته و معتقدند که اعجاز قرآن امری درونی و برخاسته از ویژگی‌های ذاتی آن است. این ویژگی‌ها نیز در یک تقسیم اولیه به «اعجاز لفظی» و «اعجاز معنایی» منقسم می‌گردند. از این دو، آنچه نظر متقدمین را بیشتر به خود مشغول داشته بود قسم اول، یعنی اعجاز لفظی قرآن بود، اما به تدریج، توجه بیشتر و بیشتری به اعجاز معنایی قرآن صورت گرفت. به مرور زمان، گسترش بحث در این شاخه از علوم قرآنی، مانند سایر شاخه‌ها، موجب طرح و زایش اقسام فرعی تری ذیل دو شاخه اعجاز لفظی و معنایی گردید، و اصطلاحات متعدد- و گاهی مترادف- در این باره متولد گردید؛ عناوینی همچون: اعجاز بیانی، اعجاز ادبی، اعجاز اسلوب بیانی، اعجاز اسلوبی، اعجاز لغوی، اعجاز فصاحت، اعجاز بلاغی، اعجاز لفظی، اعجاز اخلاقی، اعجاز نظم، اعجاز ترصیف، اعجاز جمال لغوی، اعجاز غرابت اسلوب، اعجاز محتوایی، اعجاز مضمونی، اعجاز مفهومی، اعجاز معارفی،
اعجاز غیبی، اعجاز علمی، اعجاز جاودانگی، اعجاز ابدیت، اعجاز خلود، اعجاز عددی، و ده‌ها اصطلاح دیگر.
هم اکنون غالب دانشمندان علوم قرآنی معتقدند انحصار اعجاز قرآن به یک یا چند وجه محدود صحیح نیست و همه وجوه مختلف و متکثری که تا کنون بشر به آن پی برده می‌تواند از جهات اعجاز قرآن باشد.
در این فرهنگ نامه تلاش شده با استناد به منابع علوم قرآنی، ضمن تعیین واژگان مترادف، توضیحاتی پیرامون هر اصطلاح ارائه گردد.
منابع
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «وجوه اعجاز قرآن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اخص
- اعجاز آسانحفظی قرآن، اعجاز آسانفهمی قرآن، اعجاز اخلاقی قرآن، اعجاز استدلالی قرآن، اعجاز بدایع قرآن، اعجاز بیانی قرآن ( علوم قرآنی )، اعجاز پزشکی قرآن، اعجاز تأثیری قرآن، اعجاز تصویری قرآن، اعجاز تناسب آیات، اعجاز تناسب سُوَر، اعجاز جامعه شناسی قرآن، اعجاز جامعیت قرآن، اعجاز جاودانگی قرآن، اعجاز جدلی قرآن، اعجاز صوتی قرآن، اعجاز عددی قرآن، اعجاز عدم تحریف قرآن، اعجاز علمی قرآن ( علوم قرآنی )، اعجاز غیبی قرآن ( علوم قرآنی )، اعجاز محتوایی قرآن، اعجاز نزولی قرآن، اعجاز نظم قرآن، اعجاز وعدههای قرآن، بلاغت قرآن ( علوم قرآنی )، جزالة قرآن، صرفه ( علوم قرآنی )
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه وجوه اعجاز قرآن به زیرصفحه وجوه اعجاز قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.