عملکردها

اعجاز تصویری قرآن

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اعجاز تصویری قرآن : معجزه‌بودن قرآن از جهت تصویر لفظیِ معانی عمیق و حالات نفسانی

«اعجاز تصویر قرآن» یعنی قرآن سنگین‌ترین مفاهیم معنوی و پیچیده‌ترین و ناشناخته‌ترین معانی و همچنین حالات نفسانی، حوادث و صحنه‌های گوناگون را به کمک الفاظ در فکر و خیال انسان به تصویر کشیده است، و چنین کاری از فکر بشر عادی خارج است. برخی از ادوات مورد استفاده قرآن در این اسلوب عبارتند از:

1. تعمیم خطاب: قرآن کریم خطاب را متوجه شخص معینی نکرده است؛ چون می‌خواهد صورت واقعه و حادثه‌ای را در ذهن شنونده به تصویر بکشد که هر کس دچار چنین حالتی شود، مشمول این خطاب می‌شود؛ مانند: «أَلَمْ تَرَ إِلَی الْمَلإِ مِن بَنِی إِسْرَائِیلَ مِن بَعْدِ مُوسَی…» (بقره// 246) . شروع این آیه با استفهام است تا حادثه را در ذهن مخاطب، زنده و مجسم کند تا خود مخاطب به تصدیق و تکذیب یا مدح و ذم آن بپردازد.

2. استعمال ظرف زمان (إذ) در سیاق قصه‌ها و حوادث گذشته و آینده: «وَإِذِ اسْتَسْقَی مُوسَی لِقَوْمِهِ…» (بقره// 60) . «إذ» در این آیه، از ادوات تصویر است؛ یعنی آوردن «إذ» برای به یادآوردن حادثه‌ای است که در زمان موسی (ع) رخ داد.

منابع

  1. التصویر الفنی فی القرآن : صفحه 60
  2. المعجزة الخالدة : صفحه 242
  3. هنرتعبیر در قرآن : صفحه 6

اصطلاح‌نامه

اعم

اعجاز قرآن ( علوم قرآنی )، وجوه اعجاز قرآن

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اعجاز تصویری قرآن به زیرصفحه اعجاز تصویری قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • التصویر الفنی فی القرآن : صفحه 60
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 346
  • المعجزة الخالدة : صفحه 242
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 341
  • هنرتعبیر در قرآن : صفحه 6