ظن موضوعی
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
ظن موضوعی : ظنّ مأخوذ در موضوع حکم شرعی
ظن موضوعی، مقابل ظن طریقی بوده و عبارت است از ظنی که در موضوع حکم شرعی ـ چه به صورت تمام موضوع و چه به صورت جزء موضوع ـ اخذ شده است؛ به بیان دیگر، ظن موضوعی در ثبوت حکم بر موضوع دخالت دارد ـ یا خود موضوع است یا جزء آن ـ به گونهای که اگر نباشد، حکم شرعی بر موضوع مترتب نمیشود، مثل: ' اذا ظننت بوجوب الجمعة یجب علیک التصدق '.
نکته:
ظن به حکم را در موضوع خود آن حکم نمیتوان اخذ نمود، زیرا مستلزم دور است؛ بنابراین، اگر گفته شود: ' اذا ظننت بوجوب صلاة الجمعة یجب علیک صلاة الجمعة ' دور لازم میآید، اما مرحوم ' آخوند خراسانی ' معتقد است مانعی ندارد که ظن به یک حکم، در موضوع ضد یا مثل آن حکم اخذ گردیده برای مثال، گفته شود: ' اذا ظننت بوجوب صلاة الجمعة یحرم علیک صلوة الجمعة ' [۱] .
نیز ر.ک:قطع موضوعی.
پانوشت
منابع
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه (6-7)
- ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 109
- نهایة الافکار جلد 2 : صفحه 13
- مبادی فقه و اصول : صفحه 217
- فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 235
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 18
- المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 70
- المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 64
- المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 46
- مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 47
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
اعم
اخص
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه ظن موضوعی به زیرصفحه ظن موضوعی/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 18، 19، 21
- اصطلاحات الاصول : صفحه 162
- المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 45، 46، 64، 70
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 260
- ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 109
- تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 24
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه (6-7)
- فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 235
- فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 35
- کفایة الاصول : صفحه 307
- مبادی فقه و اصول : صفحه 217
- مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 47
- نهایة الافکار جلد 2 : صفحه 13
- نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 27