عملکردها

سرزمین اسلام ( فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

دارالإسلام

دارالإسلام: سرزمین مسلمانان.

دارالاسلام به سرزمینی گفته می‏شود که احکام اسلام در آن منطقه نافذ و جاری است. 1 برخی قدما برای دارالاسلام سه مصداق ذکر کرده‏اند: شهری که در اسلام بناشده و مشرکان به آن راه نیافته‏اند، مانند بغداد و بصره؛ شهری که به کافران تعلّق داشته است، لیکن مسلمانان آن را به تصرف خود درآورده‏اند؛ و شهری که از

آنِ مسلمانان بوده، لیکن به سیطره کفّار در آمده است. 2 برخی دارالاسلام را تنها به دو مورد اوّل اختصاص داده‏اند. 3 بنابر تعریف و تقسیم یاد شده، دارالاسلام سرزمینی خواهد بود که تحت تصرف مسلمانان و احکام اسلام در آن، جاری باشد، هرچند مسلمانان در آن جا زندگی نکنند. 4 از این عنوان در بابهای طهارت، خمس، جهاد و لقطه سخن گفته‏اند.

میّتی که در دارالاسلام پیدا شده و مسلمان یا کافر بودن وی معلوم نیست، محکوم به مسلمانی و تجهیز) غسل، کفن، نماز و دفن (او واجب است. 5 البته مراد از دارالاسلام در این جا منطقه‏ای است که مسلمانان در آن جا سکونت دارند.

اگر کسی در دارالاسلام گنجی بیابد، در صورتی که اثر اسلام) ر اثر اسلام (بر آن نباشد، از آنِ یابنده است؛ لیکن باید خمس آن را بپردازد) ر خمس (. در صورت وجود اثر اسلام بر آن، در اینکه حکم لقطه) ر لقطه (را دارد یا نه، اختلاف است. 6

دفاع از دارالاسلام در برابر یورش کفّار، واجب کفایی) ر وجوب کفایی (است. 7

اهل کتاب) ر اهل کتاب (با پذیرفتن شرایط ذمّه و پرداخت جزیه) ر جزیه (می‏توانند در دارالاسلام زندگی کنند و از حقوق شهروندی برخوردار باشند؛ لیکن بنابر مشهور، حقّ سکونت در حجاز) ر حجاز (را ندارند8) ر اهل ذمّه (.

برای اهل ذمّه احداث معبد در دارالاسلام جایز نیست و در صورت احداث، حاکم اسلامی باید آن را ویران سازد، مگر در شهرهای فتح شده با صلح، با این مفاد که زمین مال ذمّیان باشد و آنان در مقابل، به دولت اسلامی مالیات) ر خراج (بپردازند؛ امّا اگر مفاد صلح نامه این باشد که زمین از آنِ مسلمانان باشد، احداث معبد در آن جایز نیست؛ 9 لیکن معابد موجود قبل از فتح بنابر مشهور تخریب نمی‏گردند. 10

کودک پیدا شده در دارالاسلام محکوم به مسلمانی است. مراد از دارالاسلام در این جا منطقه‏ای است که مسلمانان در آن زندگی می‏کنند نه منطقه کافرنشینی که تحت تصرف مسلمانان است. 11

1. الدروس الشرعیة 2 78 /3. المبسوط 3 343 /3. تذکرة الفقهاء) ق (5 276. 4 275 /2. المعتبر 6 315 /1. جواهر الکلام 7 29 - 27 /16. تحریرالوسیلة 8 486 - 485 /1. جواهر الکلام 227 /21 و 10 283 - 280. 9 289. مسالک الافهام 11 78 /3. جواهر الکلام 181 /38.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 568

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «سرزمین اسلام ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

بلاد اسلام، دار الاسلام، دارالایمان، سرزمین مسلمانان

اعم

بلد

اخص

بحرین، بصره، بغداد، حجاز، خراسان، سامرا، سرزمین اهل تسنن

وابسته

احیای موات، اظهار منکرات، التقاط ذمی، امنیت عمومی ( فقه )، پناهندگی، پناهندگی زن، پناهندگی صغیره، پناهندگی مجنون، پناهندگی مرد، پوست سرزمین اسلام، تعمیر معابد، ذبیحه سر زمین اسلام، ساخت آتشکده، ساخت مساکن ذمی در سر زمین اسلام، ساخت معابد در سرزمین اسلام، سرزمین کفار، سهم غنیمت اسب سوار، قبله سر زمین اسلام، گنج سرزمین اسلام، گوشت سرزمین مسلمین، لقطه مال در سرزمین اسلام، لقیط بین مرز مسلمین و کفار، لقیط سرزمین اسلام، محاربه در سرزمین اسلام، هجرت از سرزمین اسلام، ورود حربی به سر زمین اسلام، ورود ذمی به سر زمین اسلام

== منابع ==index.php?catid=50

  • الفقه جلد 81 : صفحه 67
  • المبسوط فی فقه الامامیة جلد 3 : صفحه 343
  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 20 : صفحه 201
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 568
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 12 : صفحه 476[۱]