استقرا ( اصول فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
استقرا ( اصول فقه ) : استدلال از طریق بررسی امور جزئی برای دست یابی به نتیجه کلّی
استقرا از اقسام سه گانه حجت و استدلال و به معنای سیر حرکت ذهن از جزئی به کلی است؛ به بیان دیگر، به استدلالی که در آن از بررسی امور جزئی به نتیجه‌ای کلی رسیده می‌شود، استقرا می‌گویند، مانند این که از بررسی نوع غذا خوردن حیوانات مختلف، حکم شود هر حیوانی در وقت جویدن غذا فک پایین خود را حرکت می‌دهد.
این گونه استدلال از لحاظ منطقی شخص را به یقین کامل نمی‌رساند، زیرا در استقرا، ذهن از ملاحظه و بررسی موارد معدود، به حکم کلی دست یافته و آن چه را که در موارد معدود مشاهده کرده بر موارد دیگر که هنوز بررسی نکرده، تعمیم می‌دهد، در حالی که این تعمیم ضرورت عقلی و منطقی ندارد، زیرا ممکن است حکم برخی از موارد ملاحظه نشده، به خلاف موارد ملاحظه شده باشد.
بدیهی است هر قدر شمول حکم کلی، کمتر و تعداد جزئیات ملاحظه شده بیشتر باشد، حکم کلی به یقین نزدیک تر خواهد بود.
منابع
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 363
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 39
- معارج الاصول : صفحه 220
- اصول الفقه جلد 4 : صفحه 180
- مبادی فقه و اصول : صفحه 161
- اصول الفقه الاسلامی جلد 2 : صفحه 916
- قوانین الاصول جلد 2 : صفحه 79
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه استقرا ( اصول فقه ) به زیرصفحه استقرا ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصطلاحات الاصول : صفحه 39
- اصول الفقه الاسلامی جلد 2 : صفحه 916
- اصول الفقه جلد 4 : صفحه 172، 180
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 39
- الفوائد الحائریة : صفحه 107
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 5 : صفحه 71
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 280
- المعالم الجدیدة للاصول : صفحه 161، 164
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 595
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 322
- تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 442
- حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 417
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 363
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 358
- فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 563
- فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 68
- قوانین الاصول جلد 2 : صفحه 79
- مبادی فقه و اصول : صفحه 161
- معارج الاصول : صفحه 220