قواعد فقهی ( اصول فقه )

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ قواعد فقهی ( اصول فقه )

◄ اصالت صحت

◄ تکالیف مستمر

◄ قاعده اشتراک ( احکام )

◄ قاعده اشتراک ( خطابات )

◄ قاعده اهم و مهم ( اصول فقه )

◄ قاعده تجاوز ( اصول فقه )

◄ قاعده تداخل اسباب و مسببات ( اصول فقه )

◄ قاعده حلیت ( اصول فقه )

◄ قاعده طهارت ( اصول فقه )

◄ قاعده فراغ ( اصول فقه )

◄ قاعده قرعه ( اصول فقه )

◄ قاعده لاتعاد

◄ قاعده لاضرر ( اصول فقه )

◄ قاعده میسور ( اصول فقه )

◄ قاعده نفی عسر و حرج ( اصول فقه )

◄ قاعده ید ( اصول فقه )

توضیح مفهومی

قواعد فقهی ( اصول فقه ) : احکام کلّیِ جاری در ابواب گوناگون فقه

قواعد فقهی، مقابل قواعد اصولی، و به معنای آن دسته از احکام کلی است که در ابواب گوناگون فقه جریان داشته و منشأ استنباط احکام جزئی می‌شود، مانند: قاعده ' لا ضرر ' که هر جا ضرری متوجه شخص شود، مطرح می‌گردد؛ و در بسیاری از ابواب فقه، هم چون بیع، اجاره، طلاق و غیره به کار می‌رود.

در کتاب ' القواعد الفقهیة ' آمده است:

' ان القواعد الفقهیة هی احکام عامة فقهیة تجری فی ابواب مختلفة و موضوعاتها '.

نکته:

برای قواعد فقهی و اصولی فرق‌های زیادی بیان شده است؛ بعضی معتقدند قواعد فقهی، احکام می‌باشد، در حالی که بیشتر قواعد اصولی، بر حکم شرعی مشتمل نیست، بلکه فقط طریق استنباط حکم شرعی است.

بعضی دیگر بر این باورند که قاعده اصولی و فقهی در این که هر دو کبرای استنباط قرار می‌گیرند، مشترک‌اند، اما تفاوتشان در این است که:

1. مسئله اصولی فقط برای استنتاج حکم کلی صلاحیت دارد؛ به خلاف قاعده فقهی که صلاحیت استنتاج حکم جزئی را دارد؛

2. مسئله اصولی به حال مجتهد مفید بوده و مقلد از آن بهره‌ای ندارد؛ به خلاف قاعده فقهی که نتیجه آن به حال هر دو مفید است.

مرحوم ' شیخ انصاری ' و ' آقا ضیاء عراقی ' درباره تفاوت میان این دو، نظر دیگری دارند.

منابع

1. القواعد و الفوائد جلد 1 : صفحه 3
2. الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة : صفحه 61
3. انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 45
4. تحریرالاصول : صفحه 9
5. فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 19
6. فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 260
7. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «قواعد فقهی ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

قاعده فقهی، قواعد فقهی محض، قواعد کلی فقهی

اعم

قواعد ( اصول فقه )

اخص

اصالت صحت، تکالیف مستمر، قاعده اشتراک ( احکام )، قاعده اشتراک ( خطابات )، قاعده اهم و مهم ( اصول فقه )، قاعده تجاوز ( اصول فقه )، قاعده تداخل اسباب و مسببات ( اصول فقه )، قاعده حلیت ( اصول فقه )، قاعده طهارت ( اصول فقه )، قاعده فراغ ( اصول فقه )، قاعده قرعه ( اصول فقه )، قاعده لاتعاد، قاعده لاضرر ( اصول فقه )، قاعده میسور ( اصول فقه )، قاعده نفی عسر و حرج ( اصول فقه )، قاعده ید ( اصول فقه )

وابسته

اصول فقه ( حوزه اصلی )، قواعد اصولی ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قواعد فقهی ( اصول فقه ) به زیرصفحه قواعد فقهی ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 344
• اصول الفقه جلد 2 : صفحه 253
• الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 43
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1 : صفحه 10، 13
• الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة : صفحه 61
• القواعد الفقهیة جلد 1 : صفحه 23
• القواعد و الفوائد جلد 1 : صفحه 3، 4، 5
• المحصول فی علم اصول الفقه جلد 6 : صفحه 154، 155، 156، 157، 159
• المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 40، 41، 44
• المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 328
• المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 10، 260، 290، 291
• المحکم فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 455
• المحکم فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 352
• انوار الاصول جلد 1 : صفحه 8، 352، 454
• انوار الاصول جلد 3 : صفحه 18، 292، 343، 487، 628
• انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 45
• بحوث فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 22، 23، 24، 26
• تحریرالاصول : صفحه 9
• تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 18، 21
• تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 295
• دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 7
• فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 260
• فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 19
• فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 307، 310
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 8، 10
• مصباح الاصول جلد 3 : صفحه 6، 36، 302
• منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 29، 30
• منتقی الاصول جلد 7 : صفحه 129
• نهایة الافکار جلد 4 جزء -1 : صفحه 6
• نهایة الافکار جلد 4-1 : صفحه 6