عملکردها

خبر واحد ( اصول فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

خبر واحد ( اصول فقه ) : خبر غیر متواتر و غیر یقین آور

خبر واحد، که مقابل خبر متواتر می‌باشد، به حدیثی گفته می‌شود که به نفسه ـ با نظر به ذاتش و بدون کمک گرفتن از خارج ـ علم آور نبوده و تعداد راویان آن به حد تواتر نرسد، چه راوی آن یک نفر باشد یا چند نفر و چه غیر مستفیض باشد یا مستفیض؛ به عبارت دیگر، خبر واحد، خبری است که به حد تواتر نرسیده یا همراه آن قراین قطع آور نباشد. [۱]

نکته اول:

اگر راویان خبر واحد کمتر از سه - و به قولی دو - نفر باشند به آن، خبر واحد غیر مستفیض، و اگر سه - و به قولی دو - نفر یا بیشتر باشند به آن، خبر واحد مستفیض می‌گویند.

نکته دوم:

خبر واحد به اعتبار راوی، چهار نوع است: خبر صحیح؛ خبر حسن؛ خبر موثق؛ خبر ضعیف.

نکته سوم:

گاهی مراد از خبر واحد، خبر ضعیف - به دلیل ضعف راویان، یا اضطراب در معنا و… - است. این کاربرد، اخصّ از کاربرد قبلی است.

نیز ر.ک:حجیت خبر واحد.

پانوشت

  1. المعجم الاصولی : صفحه 566

منابع

  1. معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 177
  2. الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 205
  3. فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 108
  4. اصول الفقه جلد 2 : صفحه (68-69)
  5. درر الفوائد : صفحه 379
  6. المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت) جلد 1 : صفحه 145
  7. مبادی اصول الفقه : صفحه 28
  8. اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 101
  9. مقالات اصولی : صفحه 28
  10. اصول الفقه : صفحه 266
  11. اصول الفقه : صفحه 200
  12. انوار الاصول جلد 2 : صفحه 163
  13. اصول الاستنباط : صفحه 194
  14. تحریرالمعالم : صفحه 163
  15. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «خبر واحد ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اخبار آحاد، سنت آحاد

اعم

خبر ( اصول فقه )

اخص

خبر مقرّر، خبر ناقل
به لحاظ اتصال سند:
خبر مرسل، خبر مسند
به لحاظ اعتبار:
خبر حسن ( اصول فقه )، خبر صحیح، خبر ضعیف، خبر موثق
به لحاظ شهرت:
خبر شاذ ( اصول فقه )، خبر مشهور ( اصول فقه )
به لحاظ صفت راوی:
خبر ثقه ( اصول فقه )، خبر عادل، خبر فاسق ( اصول فقه )
به لحاظ کیفیت دریافت:
خبر حدسی، خبر حسی
به لحاظ وجودقرینه:
خبر مجرد از قرینه، خبر محفوف به قرینه
به لحاظ وجودواسطه:
خبر باواسطه، خبر بدون واسطه

وابسته

اجماع منقول به خبر واحد، تعارض عرف و خبر واحد، حجیت خبر واحد، خبر ساهل، خبر صاحب الید، خبر غافل، خبر غریب مستنکر، خبر متواتر ( اصول فقه )، خبر مجهول بر امت، شبهه ابن قبه

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خبر واحد ( اصول فقه ) به زیرصفحه خبر واحد ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • جلد 3 : صفحه 235
  • آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد 3 : صفحه 36
  • اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 504
  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 101، 103، 150
  • اصطلاحات الاصول : صفحه 142
  • اصول الاستنباط : صفحه 194
  • اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 112
  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 64، (68-69)
  • اصول الفقه جلد 3 : صفحه 132
  • اصول الفقه : صفحه 200
  • اصول الفقه : صفحه 266
  • الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 257، 273، 281، 282، 331
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 205، 219
  • البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 124، 398، 402
  • الجامع لاحکام القرآن جلد 1 : صفحه 56
  • الذریعة الی اصول الشریعة جلد 2 : صفحه 6، 41، 52
  • اللمع فی اصول الفقه : صفحه 208، 210، 211
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 209
  • المحصول فی علم اصول الفقه جلد 4 : صفحه 300
  • المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 567
  • المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 216
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 268، 287، 305
  • المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت) جلد 1 : صفحه 145
  • المعجم الاصولی : صفحه 566
  • الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 157
  • الوجیزفی اصول الفقه : صفحه 37
  • الوصول الی کفایة الاصول جلد 3 : صفحه 375
  • انوار الاصول جلد 2 : صفحه 163، 426
  • بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 327، 338
  • تحریرالمعالم : صفحه 163
  • تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 64
  • درر الفوائد : صفحه 379
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 283
  • عدة الاصول (ط.ق) جلد 1 : صفحه 273، 274، 286، 287، 292، 302، 330، 336، 373
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 233، 234، 240
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 108
  • مبادی اصول الفقه : صفحه 28
  • مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 203
  • معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 177، 187
  • مفاتیح الاصول : صفحه 328، 341
  • مقالات اصولی : صفحه 28
  • منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 104، 164
  • نهایة الاصول : صفحه 487