عملکردها

خبر ثقه ( اصول فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

خبر ثقه ( اصول فقه ) : خبر شخص مورد اطمینان از جهت راست گویی

خبر ثقه، خبر واحدی است که راوی آن ثقه ـ مورد اطمینان از نظر راست گویی ـ باشد.

' ثقه ' همیشه صفت راوی است و ثقه بودن راوی ممکن است برای شنونده احراز گشته یا در کتاب‌های رجالی به آن تصریح شده باشد؛ به خلاف ' خبر موثق ' که وصف ' موثق ' غالباً صفت خود خبر است و راویان آن باید در کتاب‌های رجال توثیق شده باشند.

درباره ملاک حجیت خبر واحد اختلاف است؛ بعضی همچون مرحوم ' شیخ انصاری '، ' مظفر ' و مشهور اصولیون متأخر می‌گویند: ملاک حجیت خبر، مطلق وثاقت راوی است؛ یعنی همین قدر که به راست گویی راوی اطمینان باشد می‌توان به آن حدیث عمل کرد، هر چند راوی عادل نباشد؛ بنابر این، تنها اطمینان به دوری وی از دروغ گویی کافی است، ولو اینکه اطمینان و وثوق به متن روایت پیدا نشود (ثقه بودن راوی موضوعیت دارد) .

اما عده‌ای دیگر، ملاک حجیت خبر واحد را وثوق و اطمینان به صدور متن روایت از معصوم (ع) می‌دانند، چه راوی خبر، ثقه باشد چه نباشد؛ یعنی وثوق و اطمینان به صدور روایت از معصوم (ع) موضوعیت دارد و ثقه بودن راوی طریق به آن است و بس، و خود آن، موضوعیت ندارد.

در جایی که وثاقت راوی ملاک باشد، به آن، خبر ثقه، و در جایی که وثاقت متن مورد نظر باشد، به آن، خبر موثق گفته می‌شود.

منابع

  1. دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 109
  2. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 52
  3. معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 216
  4. مبادی فقه و اصول : صفحه 33
  5. المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 287
  6. اصول الفقه جلد 2 : صفحه 81
  7. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 499
  8. فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 125
  9. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

خبر واحد ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خبر ثقه ( اصول فقه ) به زیرصفحه خبر ثقه ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 81، 110
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 21، 52، 109، 121، 123
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 287، 288، 292، 298
  • بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 425
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 130، 132
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 72، 109، 263
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 125
  • مبادی فقه و اصول : صفحه 33
  • معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 216
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 499