أجزا

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ أجزا

◄ أجزای انسان

◄ أجزای جدا شده

◄ أجزای حیوان

◄ ارکان

◄ استخوان

◄ اعضا

◄ مغز استخوان

◄ مو

◄ ناخن

◄ ناف

◄ پوست

◄ گوشت

توضیح مفهومی

جزء: بخشی معیّن از مرکب.

جزء به بخشی معیّن از شی‏ء مرکب اطلاق می‏شود؛ چنان که به قسمتهای مختلف یک جزء بعض می‏گویند.

جزء گاهی در مقابل شرط به کار می‏رود، مانند اجزای نماز، از قبیل رکوع و سجود در مقابل شرایط آن، همچون طهارت و روبه قبله بودن. تفاوت جزء با شرط در این کاربرد آن است که جزء ماهیّت شی‏ء مرکب را تشکیل می‏دهد؛ لیکن شرط خارج از ماهیت شی‏ء مرکب می‏باشد؛ هرچند در صحّت آن دخیل است. در این مقاله به برخی احکام جزء که در بابهای طهارت، صلات و وصیت

________________________________________

81

آمده، اشاره می‏کنیم و تفصیل آن در مدخلهای مربوط خواهد آمد.

طهارت: واجب است اجزای جدا شده از میّت با خود او دفن گردد. 1 بر اجزای دارای حیات که از موجود زنده جدا می‏شود حکم میّت جاری می‏گردد و در نتیجه نجس خواهد بود2 و مسّ آن در صورتی که استخوان داشته باشد بنابر مشهور موجب وجوب غسل مسّ میّت) ر غسل مسّ میّت (است. 3

صلات: اخلال عمدی به اجزای واجب نماز، مانند قرائت و اخلال، مطلقا حتی از روی سهو در اجزای رکنی، از قبیل رکوع و دو سجده موجب بطلان نماز است4) ر خلل در نماز (.

قضای اجزای فراموش شده جز در فراموشی یک سجده و تشهد واجب نیست. 5

در اینکه نیّت از اجزای عبادت است یا از شرایط آن، اختلاف است. 6 بسم اللَّه الرحمن الرحیم در ابتدای هر سوره - جز سوره توبه که بسم اللَّه ندارد - آیه‏ای مستقل و جزء سوره است؛ هرچند از برخی قدما نقل شده که در غیر سوره حمد جزء سوره نیست7) ربسمله (.

وصیّت: کسی که به جزئی از مالش برای دیگری وصیّت کرده، بدون آنکه مقدار آن را معیّن کند، در اینکه باید یک دهمِ ثلث مالش را به او بدهند یا یک هفتمِ آن را، در مسئله دو قول است. 8

1. العروة الوثقی 2 117 /2. مستمسک العروة 3 314 - 312 /1. جواهر الکلام 4 340 /5. العروة الوثقی 33 /3؛ مستمسک العروة 5 594 /6. مستمسک العروة 6 414 - 409 /7. ذکری الشیعة 243 /3؛ جواهر الکلام 7 153 - 150 /9. جواهر الکلام 317 /28. 8 296 /9.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 80

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «أجزا» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اجزا، جزء ( فقه )

اعم

ذوات ( فقه )

اخص

به لحاظ متعلق:

أجزای انسان، أجزای حیوان

به لحاظ موارد:

أجزای جدا شده، ارکان، استخوان، اعضا، پوست، گوشت، مغز استخوان، مو، ناخن، ناف

وابسته

بعض ( فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه أجزا به زیرصفحه أجزا/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 80