قصد قربت ( اصول فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
قصد قربت ( اصول فقه ) : قصد تقرّب به خداوند، هنگام امتثال تکلیف
قصد قربت، به معنای قصد نزدیک شدن به خداوند و جلب رضایت و خشنودی او میباشد.
به طور کلی، اعمال بندگان دو گونه است:
1. اعمال تعبدی: کارهایی که قصد قربت در صحت آنها شرط است، مثل: نماز، روزه و…؛
2. اعمال توصلی: کارهایی که قصد قربت در صحت آنها شرط نیست، مثل: تطهیر لباس.
بنابراین، در هر عمل عبادی، قصد قربت به خداوند، مصحح عبادیت آن است.
قصد قربت به صورتهای زیر تحقق مییابد:
1. قصد امتثال امر الهی، از این نظر که سزاوار اطاعت و عبادت است (قول مشهور) ؛
2. قصد شکر نعمتهای بی پایان الهی؛
3. قصد تحصیل رضای خداوند؛
4. قصد محبوبیت ذاتی عمل؛ یعنی چون عمل و (مأموربه) محبوب مولا است، انجام میگیرد؛
5. قصد دست یابی به مصلحت موجود در عمل؛
6. قصد رسیدن به ثواب و دور ماندن از عقاب.
انواع دیگری هم برای قصد قربت ذکر شده است.
درباره أخذ قصد قربت ـ به معنای قصد امتثال امرـ در مأموربه، و با امر اولی، اختلاف است؛ برخی معتقدند چون مستلزم خلف یا دور میباشد، محال است.
نکته:
در این که آیا وجوب قصد قربت در تعبدیات، شرعی است یا عقلی، اختلاف وجود دارد. هم چنین در فرض شرعی بودن آن، در این که آیا وجوب شرعی آن به همان امر اول است یا به امر دوم، اختلاف است.
منابع
- شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 158
- بحوث فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 86
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 1 : صفحه 458
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 323
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 521
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 119
- الوصول الی کفایة الاصول جلد 1 : صفحه 497
- الوصول الی کفایة الاصول جلد 2 : صفحه 346
- نهایة الاصول : صفحه 111
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 220
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه (75-78)
- تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 147
- آراؤنا فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه (205-206)
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 114
- سیری کامل در اصول فقه جلد 4 : صفحه (9-13)
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «قصد قربت ( اصول فقه )» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اخص
وابسته
- امر تعبدی، عبادت ( اخص )، قصد اجمالی، قصد تفصیلی، قصد تمییز، قصد وجه ( اصول فقه )، متمم جعل، واجب تعبدی ( اصول فقه )
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه قصد قربت ( اصول فقه ) به زیرصفحه قصد قربت ( اصول فقه )/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آراؤنا فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه (205-206)
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 103، 108، 119، 521
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 323
- اصطلاحات الاصول جلد 1 : صفحه 521
- اصطلاحات الاصول : صفحه 276، 277
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه (75-78)، 77، 78
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 149
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 398، 399
- القواعد و الفوائد جلد 1 : صفحه 74، 75، 90، 213
- القواعد و الفوائد جلد 2 : صفحه 127، 320
- المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 351
- المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 554
- المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 212، 416، 417، 423، 440، 441، 442، 443، 449، 468، 470
- المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 393، 398، 399، 401
- الوصول الی کفایة الاصول جلد -1 : صفحه 497
- الوصول الی کفایة الاصول جلد 1 : صفحه 497
- الوصول الی کفایة الاصول جلد 2 : صفحه 346
- انوار الاصول جلد 1 : صفحه 283، 284، 287، 289، 404
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 107
- بحوث فی الاصول جلد -1 : صفحه 73، 74، 76، 77، 78، 80، 83
- بحوث فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 191
- بحوث فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 73، 74، 77، 79، 84، 85، 86، 89، 90، 232، 233، 236
- تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 122، 123، 126، 127، 131، 132، 133، 137، 139، 144
- تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 147
- حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 166، 178، 263، 268
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 263
- سیری کامل در اصول فقه جلد 4 : صفحه (9-13)
- شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 158
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 62، 104، 312
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 382
- فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 447، 519
- فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 228، 295
- فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 405
- کفایة الاصول : صفحه 95، 141
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 114
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 183، 220
- مقالات الاصول جلد 1 : صفحه 230
- مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 258
- منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 209، 412، 413، 469، 471، 474
- منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 514
- منتقی الاصول جلد 5 : صفحه 319، 321، 323
- منتقی الاصول جلد 7 : صفحه 201
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 1 : صفحه 458
- نهایة الاصول : صفحه 111، 112، 120، 123
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 185، 187، 188، 193، 195، 222، 327، 329