سببیت واقعی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
سببیت واقعی : سببیت قیام اماره در جعل یا تغییر حکم واقعی طبق مؤدّای اماره
سببیت واقعی، مقابل سببیت ظاهری بوده و به این معنا است که ادله حجیت امارات سبب جعل حکمی واقعی مطابق مؤدای امارات می‌گردد.
این معنا دو گونه متصور است:
1. در عالم واقع حکمی نیست و ادله حجیت امارات، سبب جعل حکم در عالم واقع می‌شود؛
2. احکام الهی در عالم واقع وجود دارد، ولی هرگاه اماره به حکم واقعی اصابت نکرد، حکمی واقعی مطابق مؤدای اماره جعل می‌شود و حکم قبلی از بین می‌رود.
نیز ر.ک:سببیت اشعری، سببیت معتزلی.
منابع
- شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 76
- المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه (472-473)
- المعجم الاصولی : صفحه 635
- فرهنگ نامه اصول فقه