عملکردها

خویشاوند

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

خویشاوندی: خویشاوند بودن.

به نسبت خانوادگیِ پدید آمده از راه نسب، سبب یا رضاع خویشاوندی اطلاق می‏کنند. این عنوان در بابهایی همچون نکاح و ارث به کار رفته است.

نسب: خویشاوندان نسبی کسانی‏اند که از راه ولادت ناشی از نکاح صحیح یا ملک) ر ملک یمین (و یا آمیزش به شبهه) ر آمیزش به شبهه (با یکدیگر نسبت خانوادگی پیدا می‏کنند، 1 مانند پدر و مادر و هرچه بالا روند؛ فرزندان دختری و پسری و هر چه پایین روند؛ برادران و خواهران و فرزندان آنان؛ عمّه، خاله، عمو، دایی و فرزندان ایشان. 2 افراد یاد شده

________________________________________

538

جز فرزندان عمه، خاله، دایی و عمو از محارم می‏باشند3) ر رحم (. بر نسب آثار و احکامی مترتّب است، مانند ارث و حرمت ازدواج با محارم نسبی) ر نسب (.

سبب: خویشاوندان سببی به کسانی می‏گویند که از راه ازدواج با یکدیگر نسبت پیدا می‏کنند، مانند زن و شوهر و مادر و پدر، هر کدام از آن دو نسبت به دیگری. 4 زوجیّت همچون نسب دارای آثار و احکام بسیاری است، نظیر ارث و محرمیّت) ر زوجیّت (.

رضاع: به کسانی که از طریق رضاع با یکدیگر نسبت پیدا می‏کنند، خویشاوندان رضاعی گویند. بنابر این، زنی که کودکی را با شرایطی خاص شیر داده، مادرِ بچه و شوهر او پدر وی به شمار می‏روند؛ چنان که پدر و مادر آن دو، پدربزرگ و مادربزرگ کودک؛ فرزندان آنها، برادران و خواهران وی و برادران و خواهران آن دو، عمو، دایی، خاله، و عمّه رضاعی بچه محسوب می‏گردند. 5 خویشان رضاعی در حرمت ازدواج مانند خویشان نسبی‏اند6) ر رضاع (.

1. جواهرالکلام 313 - 309. 6 348 - 264. 5 348. 4 243- 238 /29. 3 8 - 7 /39. 2 244- 243 /29.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 537

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «خویشاوند» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

ارحام، اقارب، اقربا، اهل ( خویشاوند )، بستگان، خویشاوندان، ذی رحم، رَحِم ( خویشاوند )، عشیره

اعم

انسان ( فقه )

اخص

خویشاوند نسبی، عصبه ( فقه )، کافر ذمی خویشاوند، محارم ( فقه )

وابسته

آیه ارحام، اعفاف قریب، بغات خویشاوند، تجهیز میت، تفریق اسرای خویشاوند، تفضیل خویشاوند، تقدیم خویشاوند، تملک بر خویشاوند، توارث ولدالزنا و خویشاوندان، حضانت خویشاوند، خویشاوندی ( فقه )، دیه قتل خویشاوند، ریختن خاک قبر توسط خویشاوند، زکات به خویشاوند، شهادت خویشاوند، صدقه از مال خویشاوند، صدقه به خویشاوند، صله رحم ( فقه )، طواف مستحب برای خویشاوند، عطیه به خویشاوند، قذف خویشاوند، قطع رحم ( فقه )، کفن خویشاوند، نفقه خویشاوند، نماز خویشاوند بر میت، نماز در خانه خویشاوند، هبه به خویشاوند، وارث قرابت بر، ورود خویشاوند زن در قبر، وصیت بر خویشاوند، وقف بر خویشاوند، وقف مسلمان بر خویشاوند کافر، ولایت خویشاوند

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خویشاوند به زیرصفحه خویشاوند/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 3 : صفحه 81
  • الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 2 : صفحه 83
  • الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 5 : صفحه 340
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 537