حجیت ( اصول فقه )

توضیح مفهومی

حجیت ( اصول فقه ) : صحّت استناد و احتجاج به یک دلیل

حجیت، به معنای صحت استناد به ادله معتبر شرعی (قطع، اماره و اصل عملی) و درستی عمل بر طبق آنها است. در عرف هر چیزی که قابلیت داشته باشد به وسیله آن بر دیگران احتجاج شود، دارای حجیّت است، چه مولا با آن، بر بنده خود احتجاج کند و چه به عکس.

لازمه حجیت یک دلیل، منجزیت و معذریت آن است؛ یعنی در جایی که دلیل، به واقع اصابت کند، تکلیف بر مکلف منجز شده و مخالفت با آن، مستوجب عقوبت است؛ اما در جایی که حجت، به واقع اصابت نکند، تمسک به حجیت برای مکلف، عذر محسوب شده و او را از عقاب می‌رهاند.

نکته:

مشهور اصولیون، حجیت قطع را ذاتی آن دانسته، اما حجیت سایر امارات معتبر را تعبدی می‌دانند؛ یعنی شارع از روی تعبد، حکم به حجت بودن آنها داده است، زیرا آنها تمام واقع را نشان نمی‌دهند؛ به خلاف قطع که از واقع، کشف تام می‌کند.

نیز ر.ک:قطع ( اصول فقه ).

منابع

1. شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه (17-18)
2. شرح رسائل جلد 1 : صفحه 13
3. المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 21
4. انوار الاصول جلد 2 : صفحه 23
5. اصطلاحات الاصول : صفحه 114
6. دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 173
7. فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 6
8. اصول الفقه جلد 2 : صفحه 18
9. فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 175
10. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

وابسته

ادله، اسناد مودای حجت به مولا، اصالت عدم حجیت

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حجیت ( اصول فقه ) به زیرصفحه حجیت ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 9، 11، 70، 76، 77، 86، 89، 208، 342
• اصطلاحات الاصول : صفحه 114
• اصول الفقه جلد 1 : صفحه 150
• اصول الفقه جلد 2 : صفحه 18، 47
• الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 26، 33
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1 : صفحه 62
• الفوائد الحائریة : صفحه 79، 110
• المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 527
• المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 21، 22، 127، 128
• المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 89
• المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 72
• المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 10، 17، 73
• المحکم فی اصول الفقه جلد 6 : صفحه 147
• المعالم الجدیدة للاصول : صفحه 10
• انوار الاصول جلد 2 : صفحه 23
• انوار الاصول جلد 3 : صفحه 370، 371، 420
• انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 37، 206
• بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 222
• تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 84
• حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 80، 439
• دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 173
• شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه (17-18)
• شرح رسائل جلد 1 : صفحه 13
• فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 175
• فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 6
• فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 6
• منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 185
• منتقی الاصول جلد 6 : صفحه 146
• نهایة الافکار جلد 4 جزء -1 : صفحه 100، 101، 110
• نهایة الافکار جلد 4-1 : صفحه 100، 101، 110