جمع بین مطلق و مقید
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
جمع بین مطلق و مقید : رفع تنافی میان مدلول دلیل مطلق و دلیل مقیّد
جمع بین مطلق و مقید، به معنای ایجاد سازگاری و رفع تنافی میان مدلول دلیل مطلق و مدلول دلیل مقید است، مثل این که دلیل مطلقی بگوید: ' ان ظاهرت اعتق رقبة؛ اگر ظهار کردی باید یک بنده آزاد کنی ' که شامل رقبة مؤمن و کافر می‌شود، و دلیل مقید بگوید: ' لا تعتق رقبة کافرة؛ آزاد نمودن بنده کافر، صحیح نیست '؛ در این صورت، دو حکم مختلف وجود دارد که یکی بر جواز عتق مطلق رقبه ـ چه مؤمن و چه کافر ـ و دیگری بر عدم جواز عتق رقبه کافر دلالت می‌کند و میان این دو حکم تنافی و ناسازگاری است.
در این قبیل موارد که نمی‌توان به مفاد هر دو حکم عمل کرد، به ناچار باید حکم مطلق را به وسیله حکم مقید قید زد و چنین نتیجه گرفت که مقصود از عتق در دلیل اول، عتق مطلق رقبه نیست، بلکه عتق رقبه مؤمن مراد است.
منابع
- کفایة الاصول : صفحه 290
- الوصول الی کفایة الاصول جلد 3 : صفحه 256
- ایضاح الکفایة جلد 3 : صفحه 565
- سیری کامل در اصول فقه جلد 9 : صفحه (120-125)
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 184
- الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2 : صفحه 229
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «جمع بین مطلق و مقید» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه جمع بین مطلق و مقید به زیرصفحه جمع بین مطلق و مقید/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصول الاستنباط جلد 1 : صفحه 171
- اصول الاستنباط : صفحه 169، 171
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 184
- المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 141
- الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2 : صفحه 229
- الوصول الی کفایة الاصول جلد 3 : صفحه 256
- ایضاح الکفایة جلد 3 : صفحه 565
- بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 441، 442
- تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 561
- حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 563
- سیری کامل در اصول فقه جلد 9 : صفحه (120-125)
- کفایة الاصول : صفحه 289، 290، 291
- منتقی الاصول جلد 3 : صفحه 459
- نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 579