حمل مطلق بر مقید
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حمل مطلق بر مقید : تضییق شمول دلیل مطلق به وسیله دلیل مقیّد
حمل مطلق بر مقید، مقابل حمل مقید بر استحباب، و به معنای رفع تنافی ظاهری میان دو دلیلی است که یکی از آنها مطلق و دیگری مقید است، از طریق رفع ید از ظهور مطلق ـ تا آن جا که با ظهور مقید، منافات دارد ـ زیرا دلالت مقید، از دلالت مطلق روشن تر بوده و قرینه برای آن محسوب می‌گردد و اگر به مقید عمل شود، در حقیقت به هر دو دلیل عمل شده است، اما اگر به مطلق عمل شود، در حقیقت، دلیل مقید به طور کامل از کار می‌افتد.
برای مثال، اگر دلیل مطلق، بر وجوب عتق مطلق رقبه _ مؤمنه و غیر مؤمنه _ دلالت کند (اعتق رقبة) و دلیل مقید، بر حرمت عتق رقبه کافر دلالت نماید (لا تعتق الرقبة الکافرة) ، در این حالت، برای جمع میان این دو دلیل از طریق حمل مطلق بر مقید، باید از ظاهر مطلق دست برداشت و به ظهور مقید عمل نمود، که نتیجه آن، وجوب عتق رقبه مؤمنه و حرمت عتق رقبه کافره است.
منابع
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 219
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 3 : صفحه 141
- معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 151
- اصول الفقه : صفحه 158
- تقنین اصول الفقه : صفحه 146
- اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 210
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 151
- اصول الفقه : صفحه 225
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 534
- تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 536
- الاصول جلد 5 : صفحه 71
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 374
- مفاتیح الاصول : صفحه 202
- مفاتیح الاصول : صفحه 198
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 184
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حمل مطلق بر مقید به زیرصفحه حمل مطلق بر مقید/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 534، 535، 541، 542
- اصول السرخسی جلد 2 : صفحه 26
- اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 210
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 184
- اصول الفقه : صفحه 158
- اصول الفقه : صفحه 225
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 103
- الاصول جلد 5 : صفحه 71
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه 16
- التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول : صفحه 419
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 219
- الفوائد الحائریة : صفحه 409
- القواعد و الفوائد جلد 1 : صفحه 209
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 3 : صفحه 141، 144
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 408، 623، 625، 626، 627، 632، 637
- المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 144، 145، 147
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 211، 212، 213، 215، 216، 217
- بحوث فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 143، 144، 147، 149، 154
- بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 438
- تقریرات اصول : صفحه 103
- تقنین اصول الفقه : صفحه 146
- تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 536
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 158، 199، 200، 201، 202
- فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 502، 577، 579، 581، 585
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 151
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 135، 374، 375، 376، 377، 381
- معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 151
- مفاتیح الاصول : صفحه 198، 202
- منتقی الاصول جلد 3 : صفحه 454، 459، 460، 465، 467
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 3 : صفحه 741