جمع آوری خراج
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
جِبایه: جمع آوری مالیات.
به گرد آورنده مالیات، اعم از زکات) ر زکات (، خراج) ر خراج (، جزیه) ر جزیه (و مانند آنها 'جابی'، 'عامل' و 'ساعی' گویند. از این عنوان در باب زکات و تجارت سخن گفتهاند.
از وظایف امام یا نایب او در زمان بسط ید، نصب فردی برای جمع آوری مالیات است.
بر کسی که مالیات بر عهده دارد، پرداخت آن به جابی در صورت مطالبه وی واجب است. 1
قبول منصب جبایت، از جانب حاکم عادل یا نایب او جایز است و از جانب حاکم جائر در صورتی که پذیرش آن مستلزم ارتکاب حرامی گردد، جایز نیست. در غیر این صورت، جواز آن محلّ بحث است. 2
) ر عامل () ر مالیات (
1. جواهر الکلام 424 - 417 /15؛ المعالم الزلفی/ 2 114. جواهر الکلام 157 - 155 /22؛ المکاسب المحرمة) امام خمینی.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 45
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «جمع آوری خراج» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: