عملکردها

تقسیمات شکلی قرآن

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تقسیمات شکلی قرآن : تقسیم قرآن به اجزای مختلف به ‌منظور سهولت در قرائت، حفظ و تدریس

از تقسیم‌هایی که در باره قرآن صورت گرفته، تقسیم‌های شکلی است. شاید بتوان تقسیم شکلی قرآن را تقسیم از جهت حجم دانست.

سابقه این تقسیم را باید در عهد صحابه و- بنابر برخی نقل‌ها- در عهد نبوی دانست که به ‌منظور سهولت در امر قرائت، حفظ و تدریس قرآن‌کریم آن را به بخش‌های مختلفی تقسیم کرده‌اند. منظور از این اصطلاح، تقسیم هایی از قبیل تقسیم قرآن به سی جزء، هر جزء به چند حزب و هر حزب به چهار ربع و… است که با گذاشتن نشانه‌هایی در قرآن‌کریم معلوم می‌شود.

از تقسیم‌های شکلی قرآن می‌توان از احزاب قرآن، اجزای قرآن، اخماس قرآن، ارباع قرآن، اتساع قرآن، اثلاث قرآن، اثمان قرآن، اسباع قرآن، اسداس قرآن، اعشار قرآن، انصاف قرآن و رکوعات قرآن نام برد.

از دیگر تقسیم‌های شکلی قرآن، تقسیم به طوال (هفت سوره؛ از بقره تا توبه) ، مئون (سوره‌هایی که آیات آن بالغ بر دویست آیه است) ، مثانی (سوره‌هایی که درپی سوره‌های مئون می‌آیند) و مفصّل (سوره‌های کوتاه) است.

نیز ر.ک:احزاب قرآن، سور سبع طوال، سور مئین، سور مثانی.

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 250
  2. الجامع لاحکام القرآن جلد 1 : صفحه 63
  3. فی رحاب القرآن : صفحه 115
  4. لمحات من تاریخ القرآن : صفحه 316
  5. تاریخ قرآن : صفحه 542

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تقسیمات شکلی قرآن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تجزیه قرآن، ساختار قرآن

اعم

تقسیمات قرآن

اخص

اجزای قرآن، احزاب قرآن، اَتساع قرآن، اَثلاث قرآن، اَثمان قرآن، اَخماس قرآن، اَرباع قرآن، اَسباع قرآن، اَسداس قرآن، اَعشار قرآن، اَنصاف قرآن، رکوعات

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تقسیمات شکلی قرآن به زیرصفحه تقسیمات شکلی قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 247، 250
  • الجامع لاحکام القرآن جلد 1 : صفحه 63
  • تاریخ قرآن : صفحه 542
  • فی رحاب القرآن : صفحه 115
  • لمحات من تاریخ القرآن : صفحه 316
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 11 : صفحه 236
  • مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 407