عملکردها

انسداد

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

انسداد : بسته بودن راه علم و علمی به احکام شرعی در عصر غیبت

' انسداد ' در لغت به معنای بسته بودن، مقابل ' انفتاح ' به معنای باز بودن است و در اصطلاح اصولی، به معنای بسته بودن راه علم و علمی به احکام شرعی به روی مکلفان در عصر غیبت است؛ به بیان دیگر، راه‌های قطعی و علمی (ظنی معتبر) دست یابی به احکام شرعی، بر مکلفان بسته است.

در باره احکام اعتقادی و اصول عقاید، هم چون شناخت خداوند و صفات او و شناخت پیامبران (ع) ، همه علمای اصول معتقد به انفتاح هستند؛ بنا براین، بحث انسداد باب علم و انفتاح آن فقط در مورد احکام شرعی فرعی مطرح است.

درباره انسداد، سه دیدگاه وجود دارد:

1. انفتاح باب علم به احکام شرعی؛ دیدگاه ' سید مرتضی ' و پیروان او که به آنها ' انفتاحیون حقیقی ' می‌گویند این است که نسبت به بیشتر احکام شرعی، باب علم باز است؛

2. انسداد باب علم و انفتاح باب علمی؛ دیدگاه مشهور اصولیون این است که باب علمی (ظن خاص) باز است و به همین خاطر به بحث از حجیت ظن مطلق نیاز نیست. این گروه را ' انفتاحیون حکمی ' می‌نامند؛

3. انسداد باب علم و علمی؛ گروهی از اصولیون متأخر، هم چون مرحوم ' میرزای قمی ' و اصحاب او، طرفدار انسداد باب علم و علمی بوده و به حجیت مطلق ظن اعتقاد دارند. این گروه را ' انسدادیون حقیقی ' می‌نامند.

منابع

  1. اصطلاحات الاصول : صفحه 88
  2. فوائد الاصول : صفحه 143
  3. تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 7
  4. دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 169
  5. فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 183
  6. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اخص

انسداد باب علم، انسداد باب علمی، انسداد تعبدی، انسداد صغیر، انسداد کبیر، انسداد وجدانی

وابسته

انسداد باب اجتهاد، انسدادی، انفتاح، دلیل انسداد، شروط مفتی، ظن مطلق، مجتهد انسدادی، مقدمات انسداد

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه انسداد به زیرصفحه انسداد/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 64، 127، 137
  • اصطلاحات الاصول : صفحه 88
  • المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 296
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 7
  • دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 169
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 183، 212
  • فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 143
  • فوائد الاصول : صفحه 143
  • کفایة الاصول : صفحه 356
  • نهایة الاصول : صفحه 554
  • نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 145