احکام اضطراری
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
احکام اضطراری : احکام ثانویِ واقعیِ مختصّ به حالت اضطرار مکلَّف
احکام اضطراری از اقسام احکام ثانوی و از اعتباراتی است که درصورت عدم امکان امتثال امر واقعی اولی برای مکلف جعل شده است.
در احکام اضطراری حالت شک و جهل مکلف لحاظ نشده، بلکه حالت اضطرار مورد نظر است، مانند: وجوب تیمم برای نماز، در صورت عدم دسترسی مکلف‌به آب، و جواز اکل میته درحال اضطرار.
در شریعت اسلام اوامر زیادی وجود دارد که اختصاص به موارد ضرورت و تعذر امتثال اوامر اولی، و یا اختصاص به حالت حرج نسبت به اوامر اولی دارد، مانند: تیمم، وضو و غسل جبیره‌ای، و نیز مانند: نماز خواندن کسی که از ایستادن یا نشستن عاجز است و یا مانند: نماز کسی که در حال غرق شدن است.
منابع
- کفایة الاصول : صفحه 108
- ایضاح الکفایة جلد 2 : صفحه 113
- نهایة الاصول : صفحه 130
- الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة : صفحه 33
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «احکام اضطراری» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه احکام اضطراری به زیرصفحه احکام اضطراری/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة : صفحه 33
- الفوائد الحائریة : صفحه 431
- القواعد و الفوائد جلد 1 : صفحه 283، 287
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 250
- ایضاح الکفایة جلد 2 : صفحه 113
- فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 501
- کفایة الاصول : صفحه 108
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 359، 362
- نهایة الاصول : صفحه 130