عوامل لفظی تشابه
از دانشنامه علوم اسلامی
رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
عوامل لفظی تشابه : امور ایجادکننده تشابه در معنای آیه از طریق خفای در لفظ
«عوامل لفظی تشابه» عواملی هستند که باعث خفای در لفظ آیه می‌شوند و در نتیجه در معنای آیه ابهام پدید می‌آورد. عوامل لفظی تشابه به طور کلی دو گونه‌اند:
1. عوامل تشابه در الفاظ مفرد که شامل غرابت و اشتراک لفظ می‌شود؛
2. عوامل تشابه در الفاظ مرکب که شامل اختصار، اطناب و ترتیب کلام است.
مثال برای جایی که نظم و ترتیب کلام، عامل تشابه می‌گردد آیه: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَنزَلَ عَلَی عَبْدِهِ الْکِتَابَ وَلَمْ یَجْعَل لَّهُ عِوَجَاً ** قَیِّماً» (کهف// 1-2) است که در معنای: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَنزَلَ عَلَی عَبْدِهِ الْکِتَابَ قَیِّمًا وَلَمْ یَجْعَل لَّهُ عِوَجَا» است.
نیز ر.ک:اطناب، اختصار، اشتراک، غرابت لفظ.
منابع
- المفردات فی غریب القرآن : صفحه 254
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 297
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 11
- شناخت قرآن : صفحه 221
اصطلاح‌نامه
اعم
اخص
- اختصار کلام، اختلاف قرائات، اشتراک لفظ، اطناب کلام، الفاظ مرکب ( علوم قرآنی )، الفاظ مفرد ( علوم قرآنی )، غرابت لفظ