استحسان مصلحی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
استحسان مصلحی : عدول از حکم قیاس یا قاعده کلّی به سبب وجود مصلحت در مورد خاص
استحسان مصلحی به معنای خارج شدن یک مورد جزئی از حکم قیاس یا قاعده‌ای کلی به سبب وجود مصلحت می‌باشد؛ برای مثال، اگر سفیهی - که از تشخیص نفع و ضرر خویش ناتوان است - وصیت کند که مقداری از دارایی اش را در کار خیری مصرف کنند، این سؤال مطرح می‌شود که آیا چنین وصیتی صحیح است یا خیر. قاعده کلی اقتضا می‌کند که تصرفات سفیه در اموالش نافذ نباشد، مگر آن که ولی یا قیم او، آن را تنفیذ نماید؛ به همین دلیل، بیشتر دانشمندان مذاهب اسلامی، این وصیت را صحیح ندانسته‌اند؛ اما عالمان حنفی به کمک استحسان مصلحی به صحت آن حکم نموده‌اند، با این استدلال که این وصیت بر خلاف مصلحت او نیست بلکه به نفع او است.
منابع
- الوجیزفی اصول الفقه : صفحه 89
- اصول الفقه الاسلامی جلد 2 : صفحه 751
- اصول الفقه : صفحه 254
- الوجیز فی اصول الفقه : صفحه 68
- الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 104
- منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 317
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «استحسان مصلحی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه استحسان مصلحی به زیرصفحه استحسان مصلحی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.