ادله شأنی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
ادله شأنی : دلایل غیر قابل استناد برای استنباط حکم شرعی به دلیل وجود مانع
ادله شأنی، مقابل ادله فعلی می‌باشد و به دلیل یا حجتی گفته می‌شود که در صورت عدم وجود مانع بر سر راه آن، در استنباط حکم واقعی استفاده می‌شود؛ به بیان دیگر، دلیلی است که صلاحیت و شأنیت قرار گرفتن در طریق استنباط حکم شرعی واقعی را دارد، اما بر اثر وجود مانع، استنباط حکم شرعی از آن به فعلیت نمی‌رسد.
در کتاب ' منتهی الدرایه ' آمده است: '… و ان کان للخبر معارض او معارضات لم یجز التمسک به… و حینئذ یکون احد الخبرین المتعارضین حجة شأنیة لا حجة فعلیة، و من المعلوم ان ما یصلح للاستناد الیه فی مقام الاستنباط هو الحجة الفعلیة لا الاقتضائیة… ' [۱] .
نیز ر.ک:ادله فعلی.
پانوشت
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «ادله شأنی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: