دلیلین متعارضین

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ دلیلین متعارضین

◄ دلیلین متعادلین

◄ دلیلین متفاضلین

توضیح مفهومی

دلیلین متعارضین : دو دلیل متنافی به حسب مدلول

دلیلین متعارضین، به دو دلیلی گفته می‌شود که در ناحیه مدلول تنافی و تکاذب دارند، چه این تنافی به صورت تناقض باشد و چه به صورت تضاد؛ به بیان دیگر، تنافی میان دو دلیل متعارض تنافی میان مدلول آن دو است، به گونه‌ای که اجتماع آن دو در حجیت محال می‌باشد.

تنافی دو دلیل، گاهی ذاتی است و گاهی عرضی.

تنافی ذاتی یا به دلیل اجتماع نقیضین است، مثل این که یک دلیل بگوید: نماز جمعه در عصر غیبت واجب است و دلیل دیگر بگوید: واجب نیست، و یا به علت اجتماع ضدین است، مثل این که یک دلیل می‌گوید: نماز جمعه در عصر غیبت واجب و دلیل دیگر می‌گوید حرام است.

تنافی عرضی در جایی رخ می‌دهد که دو دلیل از نظر ذاتی با یک دیگر تعارض ندارند، بلکه تعارض آنها به واسطه عوامل خارجی است، مانند این که یکی از دو دلیل می‌گوید: نماز جمعه واجب است و دلیل دیگر می‌گوید: نماز ظهر واجب است، ولی اجماع وجود دارد که در ظهر جمعه بیش از یک نماز واجب نیست و این اجماع سبب تعارض آن دو دلیل می‌گردد، به گونه‌ای که هر کدام دیگری را تکذیب می‌نماید.

منابع

1. شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 405
2. فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 750
3. فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 700
4. اصول الفقه جلد 2 : صفحه 193
5. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «دلیلین متعارضین» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

متعارضین

اعم

ادله متعارض

اخص

دلیلین متعادلین، دلیلین متفاضلین

وابسته

تعارض دلیل و دلیل، حجیت متعارضین در نفی ثالث، متزاحمین

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه دلیلین متعارضین به زیرصفحه دلیلین متعارضین/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اصول الفقه جلد 2 : صفحه 193، 206، 208، 209، 214، 215، 216، 218، 220
• الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 364
• المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 44، 190
• المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 468
• المحکم فی اصول الفقه جلد 6 : صفحه 136
• بحوث فی علم الاصول جلد 7 : صفحه 158، 223، 225، 288، 294، 309
• تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 453، 459، 498
• تلخیص المحصل جلد 2 : صفحه 204
• شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 405
• فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 750، 759
• فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 197، 699، 700، 753، 766
• مصباح الاصول جلد 3 : صفحه 367، 368
• منتقی الاصول جلد 7 : صفحه 314، 315، 316، 319، 323، 396، 402، 404، 431، 439
• نهایة الافکار جلد 4 جزء -2 : صفحه 170، 174، 175، 178، 181، 185، 209
• نهایة الافکار جلد 4-2 : صفحه 170، 174، 175، 178، 181، 185، 209