استصحاب تعلیقی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
استصحاب تعلیقی : حکم به بقای « حکم تعلیقی » بعد از شک ناشی از تغییر حالات موضوعِ آن
استصحاب تعلیقی، مقابل استصحاب تنجیزی است و آن، حکم به استمرار ' حکم تعلیقی ' در موارد شک در بقای آن، به سبب تغییراتی است که در حالات موضوع آن به وجود آمده است.
استصحاب تعلیقی آن است که در شریعت، نسبت به موضوعی، حکم به صورت مشروط تعلق گرفته باشد، سپس تغییراتی در آن موضوع پدید آید و حالاتی بر آن عارض شود که هر چند موجب تغییر موضوع نمی‌شود ولی ایجاد شک می‌کند که آیا با توجه به آن تغییر حالت، باز هم آن حکم تعلیقی بر این موضوعِ تغییر یافته، مترتب است یا نه؛ برای مثال، در برخی از روایات آمده است: ' العنب اذا غلی یحرم ' یعنی حکم حرمت تعلیقی و مشروط ـ به شرط جوشش ـ بر انگور بار شده است، حال در صورت تبدیل انگور به کشمش ـ با این فرض که عنوان انگور یا کشمش بودن، از حالات موضوع بوده و باعث تغییر موضوع در نزد عرف نمی‌شود ـ این سؤال پیش می‌آید که اگر انگوری قبل از غلیان، تبدیل به کشمش شود، آیا آن حکم حرمت تعلیقی (حرمت معلق بر غلیان) که برای انگور ثابت بوده، برای کشمش نیز ثابت است یا خیر؛ در این مورد، بعضی قائل به استصحاب تعلیقی هستند.
در حجیت استصحاب تعلیقی اختلاف وجود دارد:
برخی هم چون مرحوم ' نائینی ' آن را حجت نمی‌دانند، اما برخی دیگر هم چون مرحوم ' شیخ انصاری ' و ' آخوند خراسانی '، معتقد به حجیت آن هستند.
معتقدین به حجیت استصحاب تعلیقی نیز در این که آیا این استحصاب در ' تعلیق در موضوعات ' هم جاری است یا تنها در تعلیق در احکام جاری می‌باشد، اختلاف دارند.
منابع
- فوائد الاصول جلد 3 : صفحه (463-466)
- سیری کامل در اصول فقه جلد 15 : صفحه (16-85)
- ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه (406-407)
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 181
- اصطلاحات الاصول : صفحه 34
- تحریرالمعالم : صفحه 186
- شرح اصول فقه جلد 4 : صفحه 315
- مصباح الاصول جلد 3 : صفحه 139
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 404
- بحوث فی علم الاصول جلد 6 : صفحه 280
- بحوث فی علم الاصول جلد 6 : صفحه 273
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 439
- فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 653
- کفایة الاصول : صفحه 467
- الرسائل جلد -1 : صفحه 164
- الرسائل جلد -1 : صفحه 154
- الاستصحاب فی الشریعة الاسلامیة : صفحه 295
- المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 137
- الوصول الی کفایة الاصول جلد 5 : صفحه 145
- الوصول الی کفایة الاصول جلد 5 : صفحه 116
- آراؤنا فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 73
- جلد 3 : صفحه 854
- جلد 3 : صفحه 778
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «استصحاب تعلیقی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
- استصحاب امر تعلیقی، استصحاب تقدیری ( مستصحب تقدیری )، استصحاب حکم تعلیقی، استصحاب حکم تقدیری، استصحاب حکم مشروط، استصحاب حکم معلق
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه استصحاب تعلیقی به زیرصفحه استصحاب تعلیقی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- جلد 3 : صفحه 778، 854
- آراؤنا فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 73
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 409، 411، 412، 413، 414
- اصطلاحات الاصول : صفحه 34
- الاستصحاب فی الشریعة الاسلامیة : صفحه 295
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 179، 181، 183، 184، 185، 186، 188، 190، 191، 192، 194، 195، 197
- الرسائل جلد -1 : صفحه 154، 164
- المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 137، و 144 140 و 144، 145
- المحکم فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 275، 303، 308، 309، 311
- الوصول الی کفایة الاصول جلد 5 : صفحه 116، 145
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 404، 406، 407، 408، 409، 410
- ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه (406-407)
- بحوث فی علم الاصول جلد 6 : صفحه 273، 280، 281، 282، 287، 290، 291، 292، 293
- تحریرالاصول : صفحه 197
- تحریرالمعالم : صفحه 186
- تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 372، 373، 374
- حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 470
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 438، 439
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 506، 507
- سیری کامل در اصول فقه جلد 14 : صفحه 563
- سیری کامل در اصول فقه جلد 15 : صفحه (16-85)
- شرح اصول فقه جلد 4 : صفحه 315
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 375
- فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 653، 654
- فوائد الاصول جلد 3 : صفحه (463-466)
- فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 458، 461، 462، 463، 466، 468، 469، 471، 472
- کفایة الاصول : صفحه 448، 467، 468
- مصباح الاصول جلد 3 : صفحه 124، 134، 136، 137، 138، 139، 141، 142
- منتقی الاصول جلد 6 : صفحه 21، 194، 195، 210
- نهایة الافکار جلد 4 جزء -1 : صفحه 161، 167، 169، 170، 171، 176
- نهایة الافکار جلد 4-1 : صفحه 161، 167، 169، 170، 171، 176