مدّ (تجوید)

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ مدّ (تجوید)

◄ مدّ اصل

◄ مدّ اصلی

◄ مدّ بُنیه

◄ مدّ تمکین

◄ مدّ حجز

◄ مدّ رَوم

◄ مدّ صله

◄ مدّ عدل

◄ مدّ فرعی

◄ مدّ فرق

◄ مدّ لین

توضیح مفهومی

مدّ (تجوید) : کشیدن صوت در حروف مدّی، بیش از میزان طبیعی

کلمه «مَدّ» در علم تجوید، یعنی امتداد صوت در حروف مدّی، بیش از میزان طبیعی. حروف مدّ عبارتند از: الف؛ واو ساکن ماقبل مضموم؛ یای ساکن ماقبل مکسور. پس اگر مثلاً کلمه «شاء» را با الف کشیده تلفظ کنیم، گویند «الف» را مدّ داد. در بیان دیگری از مدّ گفته‌اند مدّ، کشیدن صوت به اندازه چهار یا پنج برابر طبیعی است.

در مقابل مدّ، «قصر» به معنای حبس و کوتاهی است. «قصر» در تجوید به معنای ادای حرف مدّ به میزان طبیعی و معمول است. با این بیان شاید بتوان «قصر» را «مدّ طبیعی» دانست.

ذکر آن لازم است که مدّ از موارد اجماعی است که همه قرّاء به آن اعتقاد دارند و از زمان رسول خدا (ص) نیز مورد توجه و عنایت بوده است؛ اما آن‌چه مورد اختلاف است میزان کشش است که بین سه، چهار و یا پنج برابر حالت طبیعی است.

مدّ به دو صورت است:

1. مدّ لازم: کشیدن صدای حروف به اندازه گشودن یا بستن چهار انگشت دست به ترتیب (یک به یک) ؛ مثل «جاء».

2. مدّ جایز: کشیدن صدای حروف به اندازه دو انگشت؛ مثل: «بِما اُنزل».

منابع

1. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (333-339)
2. سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 178
3. غایة المرید فی علم التجوید : صفحه 89
4. حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم جلد 2 : صفحه (97-98)
5. العقد الفرید فی فن التجوید : صفحه 99
6. التجوید : صفحه (38-40)
7. الرائد فی تجوید القرآن : صفحه 30

اصطلاح‌نامه

اعم

احکام حروف

اخص

مدّ اصل، مدّ لین

به لحاظ غرض وغایات:

مدّ بُنیه، مدّ تمکین، مدّ حجز، مدّ رَوم، مدّ صله، مدّ عدل، مدّ فرق

به لحاظ وجودسبب:

مدّ اصلی، مدّ فرعی

وابسته

اسباب مدّ، حروف مدّ و لین، قصر (تجوید)، مقادیر مدّ

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مدّ (تجوید) به زیرصفحه مدّ (تجوید)/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• آشنایی با علوم قرآن : صفحه 333
• آموزش تجوید : صفحه 54
• آموزش علوم قرآن جلد 1 : صفحه 333
• اجود القراءات : صفحه 125
• الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (333-339)، 338
• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 319، 320
• التجوید : صفحه (38-40)
• الرائد فی تجوید القرآن : صفحه 30
• العقد الفرید فی فن التجوید : صفحه 99
• تجوید جامع : صفحه 86
• تجوید جامع : صفحه 82
• حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم جلد 2 : صفحه (97-98)
• دائرة المعارف تشیع : صفحه 164
• زنده جاوید و اعجاز جاویدان جلد 2 : صفحه 97
• سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 178
• شناخت سوره های قرآن : صفحه 89
• غایة المرید فی علم التجوید : صفحه 89
• مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 440