عملکردها

موافقت اصل

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

موافقت اصل : موافقت یکی از دو خبر متعارض با مقتضای یکی از اصول عملی

موافقت اصل، از مرجحات سندی بوده و به این معنا است که هرگاه دو روایت با هم تعارض نمایند و یکی از آن دو، موافق یکی از اصول عملی باشد، ترجیح با آن است، مانند این که دو روایت متعارض یکی بر حرمت مواقعه بعد از قطع شدن خون حیض و دیگری بر جواز آن دلالت نماید؛ در این جا، روایت اول، به دلیل موافقت با استصحاب حرمت، رجحان دارد.

اصولیون در مقدم داشتن خبر موافق اصل بر خبر مخالف اصل، به شرح ذیل، اختلاف دارند:

1. عده‌ای معتقدند خبر موافق اصل، مقدم است؛

2. مشهور اصولی‌ها از جمله مرحوم ' علامه ' روایت مخالف اصل را مقدم می‌دانند؛

3. برخی مانند مرحوم ' شیخ انصاری '، ' آخوند خراسانی ' و ' محقق نایینی ' موافقت با اصل را مرجح نمی‌شمرند [۱] .

نکته:

خبر موافق با اصول عملی را ' مقرِّر ' و مخالف با آن را ' ناقل ' گویند.

پانوشت

  1. انوار الاصول جلد 3 : صفحه 584

منابع

  1. فرائد الاصول جلد 2 : صفحه (820-823)
  2. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 8 : صفحه 358
  3. نهایة الافکار جلد 4-2 : صفحه 209
  4. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

مرجحات سندی ( اعم )

وابسته

خبر مقرّر، خبر ناقل

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه موافقت اصل به زیرصفحه موافقت اصل/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • انوار الاصول جلد 3 : صفحه 584
  • فرائد الاصول جلد 2 : صفحه (820-823)، 821، 822
  • فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 795
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 8 : صفحه 358
  • نهایة الافکار جلد 4-2 : صفحه 209