عملکردها

مهادنه بدون عوض

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

مهادنه بدون عوض : قرارداد صلح با کفار مشروط به عدم پرداخت مال به یکی از طرفین عقد

گنجانیدن شرط مالی در عقد مهادنه که یکی از مصادیق بارز آن شرط پرداخت مال از طرف کافران به مسلمانان است جایز می‏باشد لیکن بعضی از فقها نظیر شیخ در « مبسوط » [۱] و علامه حلّی در « قواعدالاحکام » [۲] ، آن را به « غیر عوض » مقیّد ساخته‏اند، مقصودشان آن است که در نظر گرفتن عوض، مقوّم آن نبوده و در آن معتبر نیست، نه آن که « عدم عوض » معتبر است [۳] .

دلیلی که برای این مطلب ذکر شده عبارت است از:

1ـ مقتضای اطلاق ادله مهادنه مانند: آیه « و ان جنحوا للسلم فاجنح لها؛ اگر به صلح گراییدند، تو نیز به صلح بگرای. » انفال (8) آیه 61

2ـ مقتضای اطلاقات اعتبار شرط [۴].

پانوشت

  1. المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 50
  2. قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 516
  3. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه 292
  4. مجله فقه اهل بیت جلد (11،12) : صفحه 101

اصطلاح‌نامه

اعم

مهادنه مشروط

وابسته

مهادنه با عوض

منابع

  • المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 50
  • تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 352
  • جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : صفحه 466
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : صفحه (292-293)
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 31 : صفحه 109
  • قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 516
  • مجله فقه اهل بیت جلد (11،12) : صفحه 101
  • مهذب الاحکام جلد 15 : صفحه 190