منسوخ ( اصول فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
منسوخ ( اصول فقه ) : حکم شرعیِ نسخ شده توسط حکم شرعی دیگر
منسوخ، از ارکان نسخ بوده و به معنای دلیل معتبر شرعی است که به سبب دلیل معتبر شرعی دیگر (ناسخ) که پس از آن می‌آید، حکم آن برداشته می‌شود، مانند آیه شریفه: « یا ایها الذین آمنوا اذا ناجیتم الرسول فقدموا بین یدی نجویکم صدقة » هرگاه خواستید بارسول خدا سخن سری بگویید، پیش از آن باید صدقه بدهید ' [۱] که با آیه شریفه: « ءَاَشفقتم ان تقدموا بین یدی نجویکم صدقات » ' آیا ترسیدید فقیر شوید که از دادن صدقات قبل از نجوا خودداری کردید؟ ' حکم آن ـ وجوب صدقه ـ برداشته شده است.
به آیه اول، منسوخ و به آیه دوم، ناسخ اطلاق می‌شود.
در کتاب ' الذریعة الی اصول الشریعة ' آمده است:
' فاما المنسوخ فهوالدلیل الذی تغیر حکمه بالدلیل الناسخ ' [۲].
پانوشت
منابع
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 367
- اصول الفقه الاسلامی جلد 2 : صفحه 936
- اصول الفقه جلد 3 : صفحه 69
- معارج الاصول : صفحه 161
- التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول : صفحه 435
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 182
- الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 137
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه منسوخ ( اصول فقه ) به زیرصفحه منسوخ ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصول السرخسی جلد 2 : صفحه 18، 60
- اصول الفقه الاسلامی جلد 2 : صفحه 936
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه 58
- اصول الفقه جلد 3 : صفحه 69
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2 : صفحه 101، 162
- التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول : صفحه 435
- الذریعة الی اصول الشریعة جلد 1 : صفحه 413، 415، 471
- القرآن الکریم سوره 58 ، آیه 9، 12
- اللمع فی اصول الفقه : صفحه 176
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 3 : صفحه 277، 331، 377
- الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 137
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 182
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 367
- معارج الاصول : صفحه 159، 161
- منتقی الاصول جلد 2 : صفحه 479