عملکردها

مستحبات قرائت قرآن ( علوم قرآنی )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

مستحبات قرائت قرآن ( علوم قرآنی ) : آداب ظاهری و باطنی قرائت قرآن

آداب و مستحباتی برای تلاوت قرآن ذکر شده که بیشتر آن‌ها بر اساس آیات قرآن و روایات است. این آداب را به دو دسته «ظاهری» و «باطنی» تقسیم کرده‌اند.

أ. آداب ظاهری:

1. وضو گرفتن؛ 2. تلاوت در جای پاکیزه (بهترین جا مسجد است) ؛ 3. نشستن رو به قبله؛ 4. مسواک زدن پیش از تلاوت؛ 5. گفتن «اعوذبالله من الشیطان الرجیم» و سپس «بسم الله الرحمن الرحیم»؛ 6. با ترتیل و آهسته خواندن؛ 7. خواندن با آواز خوش و صدای زیبا؛ 8. ادا کردن حق آیات؛ یعنی گریستن هنگام خواندن آیات عذاب، و امیدوار و خوشحال بودن هنگام آیات رحمت؛ 9. خواندن قرآن از روی مصحف بهتر از خواندن از حفظ است؛ 10. سکوت و استماع هنگام تلاوت قرآن؛ 11. استحباب تلاوت با صدای معتدل و قویّ؛ 12. استحباب شروع و ختم قرائت با دعا؛ 13. سجده کردن هنگام خواندن آیه سجده مستحبی؛ 14. روزه گرفتن در روز ختم قرآن؛ 15. آغاز تلاوت قرآن پس از ختم آن؛ 16. گفتن تکبیر از آخر سوره الضحی تا آخر قرآن؛ و….

ب) آداب باطنی:

1. فهم اصل کلام؛ 2. تعظیم متکلم (خدا) ؛ 3. حضور قلب؛ 4. تدبّر در قرآن (زیرا تدبّر از حضور قلب بالاتر است) ؛ 5. رفع موانع قرآن (مانند: وسواس در ادای حروف از مخارج و رعایت تجوید، تقلید کورکورانه در قرائت، و تفسیر به رأی) ؛ 6. تخصیص (قاری خود را طرف خطاب قرآن فرض کند) ؛ 7. اثرپذیری از قرآن. و….

نیز ر.ک:محرمات قرائت قرآن.

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه (449-475)
  2. دانش نامه قرآن و قرآن پژوهی جلد 1 : صفحه (20-21)
  3. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (359-385)

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «مستحبات قرائت قرآن ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

مستحبات تلاوت قرآن، مستحسنات قرائت قرآن

اعم

آداب قرائت قرآن ( علوم قرآنی )

اخص

استعاذه هنگام قرائت، استماع قرآن ( علوم قرآنی )، استیفای حروف قرآن، تأثیرپذیری از قرآن، تأنی و تأمل در قرآن، تدبر در قرآن، جهر قرائت قرآن، خضوع و خشوع هنگام قرائت، خلوص نیت در قرائت، دعای ختم قرآن، دعای شروع قرآن، روخوانی قرآن، سکوت هنگام استماع قرآن، طهارت هنگام قرائت، قرائت با صوت زیبا

وابسته

محرّمات قرائت قرآن، مکروهات قرائت قرآن ( علوم قرآنی )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مستحبات قرائت قرآن ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه مستحبات قرائت قرآن ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آداب تلاوت قرآن : صفحه 99
  • اعجاز القرآن بین المعتزلة و الاشاعرة جلد 1 : صفحه (521-558)
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (359-385)، 363
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه (449-475)، (459-472)
  • دانش نامه قرآن و قرآن پژوهی جلد 1 : صفحه (20-21)
  • زینة القرآن : صفحه (210-215)
  • سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 240، (279-292)