مخالفت عامه
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مخالفت عامه : مخالفت یکی از اخبار متعارض با آرای اهل سنت یا روایات منقول از آنها
مخالفت عامه، از مرجحات سندی است که جهت صدور را تقویت می‌کند و به معنای مخالفت یکی از دو یا چند حدیث متعارض با اخبار منقول از عامه یا آرای علمای عامه بوده و سبب ترجیح خبر مخالف عامه، یا فتوای مخالف آنها می‌شود؛ برای مثال، اهل سنت، قرائت سور عزائم (سوره‌های دارای سجده واجب) را در نماز جایز می‌دانند. اما در متون روایی شیعه دو روایت است که یکی قرائت سور عزائم را در نماز جایز می‌داند و دیگری جایز نمی‌داند. در مقام ترجیح، حدیث دوم را، چون مخالف نظریه عامه است، راجح و مقدم دانسته‌اند.
علت ترجیح خبر مخالف عامه هنگام تعارض اخبار این است که در خبر موافق عامه، احتمال تقیه وجود دارد، در حالی که در حدیث مخالف عامه چنین احتمالی وجود ندارد. هم چنین، روایتی از امام صادق (ع) در این باره وجود دارد که از راوی سؤال می‌کند آیا می‌دانی چرا امر کردم به خلاف قول عامه عمل کنید؟ عرض کرد: خیر، فرمود: چون دشمنان و مخالفان حضرت علی (ع) از خود آن حضرت نظر ایشان را می‌پرسیدند و پس از آگاهی از نظر ایشان، به عمد به خلاف آن فتوا داده و عمل می‌کردند.
نیز ر.ک:معیار مخالفت عامه.
منابع
- فرائد الاصول جلد 2 : صفحه (804-808)
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 450
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 594
- المحکم فی اصول الفقه جلد 6 : صفحه 186
- تحریرالمعالم : صفحه 229
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 444
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 8 : صفحه 125
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 564
- شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 509
- شرح رسائل جلد 7 : صفحه (279-304)
- فوائد الاصول جلد 4 : صفحه (790-791)
- فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 782
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «مخالفت عامه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مخالفت عامه به زیرصفحه مخالفت عامه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصول الاستنباط : صفحه 309
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 369
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 249، 450، 461
- المحکم فی اصول الفقه جلد 6 : صفحه 186، 189، 190، 191، 192، 193
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 564، 580، 588
- بحوث فی علم الاصول جلد 7 : صفحه 384، 385، 415
- تحریرالمعالم جلد 2 : صفحه 229
- تحریرالمعالم : صفحه 229
- حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 588، 592
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 463
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 594
- شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه 509
- شرح رسائل جلد 7 : صفحه (279-304)
- عدة الاصول (ط.ق) جلد 1 : صفحه 377
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 441، 443، 444، 445
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 304
- فرائد الاصول جلد 2 : صفحه (804-808)، 811
- فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 782، 789، (790-791)
- محاضرات فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 221، 333
- مصباح الاصول جلد 3 : صفحه 414
- معارج الاصول : صفحه 156
- منتقی الاصول جلد 7 : صفحه 403، 410
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 8 : صفحه 125
- نهایة الافکار جلد 4 جزء -2 : صفحه 186، 187، 188، 189، 192، 193
- نهایة الافکار جلد 4-2 : صفحه 186، 187، 188، 189، 192، 193