عملکردها

لفظ ظاهر

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

لفظ ظاهر : لفظ دارای ظهور در یک معنا، با احتمال خلاف مرجوح

لفظ ظاهر، از اقسام الفاظ واضح بوده و عبارت است از لفظی که در معنای خود ظهور دارد؛ یعنی هر چند از شنیدن لفظ، اراده معنای دیگر احتمال داده می‌شود، اما آن احتمال ضعیف و مرجوح بوده و مانع ظهور در معنای مورد نظر نمی‌گردد؛ برای مثال، در کلمه ' فاقطعوا ' در آیه: « السارق والسارقة فاقطعوا ایدیهما » [۱] دو معنا احتمال داده می‌شود؛ یکی جدا ساختن دست از بدن و دیگری مجروح ساختن آن، ولی معنای اولی که رجحان دارد معنای ظاهری است.

در کتاب ' مبادی الوصول الی علم الاصول ' آمده است:

' الرابع: اللفظ المفید، ان لم یحتمل غیر مافهم عنه، فهو النص و ان احتمل فان تساویا فالمجمل والا فالراجح ظاهر والمرجوح مؤوّل '.

پانوشت

  1. القرآن الکریم سوره 5 ، آیه 38

منابع

  1. اصطلاحات الاصول : صفحه 233
  2. اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 317
  3. اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 313
  4. اصول الفقه جلد 2 : صفحه 16
  5. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

الفاظ واضح

وابسته

ظهور الفاظ، ظواهر الفاظ، لفظ خفی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه لفظ ظاهر به زیرصفحه لفظ ظاهر/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اصطلاحات الاصول : صفحه 233
  • اصول الاستنباط : صفحه 173
  • اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 356
  • اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : صفحه 313، 317
  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه 16
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 143
  • القرآن الکریم سوره 5 ، آیه 38
  • المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 572
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 164
  • دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 300
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 26
  • مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه (63-65)، 65