عملکردها

شبهه محصوره

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

شبهه محصوره : شبهه در علم اجمالیِ دارای محتملات اندک

شبهه محصوره، مقابل شبهه غیر محصوره بوده و هر دو اصطلاح معمولاً در مشتبهات (احتمالات) واقع در اطراف علم اجمالی به کار می‌رود؛ به این بیان که هر گاه تعداد مشتبهات اطراف علم اجمالی کم و معدود باشد به آن شبهه محصوره اطلاق می‌گردد، مانند این که مکلف در ظهر جمعه شک کند تکلیف او نماز ظهر است یا نماز جمعه، و یا شک کند ظرف ' الف ' خمر است یا ظرف ' ب '، در حالی که علم اجمالی به خمر بودن یکی از این دو ظرف دارد.

مشهور علما بر این باورند که در شبهات محصوره، علم اجمالی منجّز است و در نتیجه، شخص باید احتیاط نموده و تمام اطراف شبهه را به جا آورده (در واجب) یا ترک نماید (در حرام) ، اما در شبهات غیر محصوره علم اجمالی اثر ندارد و احتیاط لازم نیست. برخی دیگر هم چون مرحوم ' آخوند خراسانی ' اعتقاد دارند ملاک منجّز بودن تکلیف این است که از همه نظر، دارای فعلیت باشد، چه شبهه، محصوره باشد و چه غیر محصوره.

منابع

  1. کفایة الاصول : صفحه 411
  2. تحریرالمعالم : صفحه 202
  3. اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 239
  4. قوانین الاصول جلد 2 : صفحه 24
  5. ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه 23
  6. نهایة الاصول جلد 2 : صفحه 422
  7. مبادی فقه و اصول : صفحه 211
  8. انوار الاصول جلد 2 : صفحه 285
  9. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 179
  10. شرح اصول فقه جلد 4 : صفحه 142
  11. تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 294
  12. علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 288
  13. علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 267
  14. فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 221
  15. الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 533
  16. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

شبهه مقرون به علم اجمالی

وابسته

اطراف شبهه محصوره، شبهه حیدریه، شبهه غیر محصوره

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه شبهه محصوره به زیرصفحه شبهه محصوره/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 239
  • اصطلاحات الاصول : صفحه 149
  • اصول الاستنباط : صفحه 239، 240، 241، 245، 247، 253
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 533، 535
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 179
  • الفوائد الحائریة : صفحه 60
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 334
  • انوار الاصول جلد 2 : صفحه 285
  • انوار الاصول جلد 3 : صفحه 154، 155، 156، 158، 160، 161، 162
  • ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه 23
  • تحریرالمعالم : صفحه 202
  • تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 16
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 294
  • حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 290، 306
  • شرح اصول فقه جلد 4 : صفحه 142
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 267، 288، 289، 291، 294، 298، 301، 304، 312
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 113، 403
  • فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 403، 404، 408، 409، 410، 411، 412، 416، 418، 422، 428
  • فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : صفحه 221
  • فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 10
  • قوانین الاصول جلد 2 : صفحه 24
  • کفایة الاصول : صفحه 407، 411
  • مبادی فقه و اصول : صفحه 211
  • مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 74
  • منتقی الاصول جلد 5 : صفحه 139
  • نهایة الاصول جلد 2 : صفحه 422
  • نهایة الاصول : صفحه 422