عملکردها

سوره مجادله ( سوره 58 )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

سوره مجادله ( سوره 58 ) : پنجاه و هشتمین سوره قرآن

در آیه اول این سوره، سخن از مجادله و گفت‌وگوی پیامبر (ص) با زنی است که شوهرش او را «ظهار» کرده بود؛ به همین مناسبت، سوره را «مجادله» یا «ظهار» نامیده‌اند. «ظهار» نوعی تحریم زن بود که در جاهلیت رواج داشت.

این سوره متعرض مطالب گوناگون از احکام و آداب و صفات است. قسمتی از آن مربوط به حکم ظهار است، قسمتی هم مربوط به نجوا و بیخ گوشی سخن گفتن است. قسمتی هم مربوط به آداب نشستن در مجلس. و قسمتی راجع به اوصاف کسانی است که با خدا و رسولش مخالفت می‏کنند، و یا با دشمنان دین دوستی می‏ورزند، و کسانی را که از دوستی با آنان احتراز می‏کنند معرفی نموده، به وعده‏ای جمیل در دنیا و آخرت دلخوش می‏سازد.

ویژگی‌های سوره مجادله:

1. این سوره 22 آیه به عدد کوفی و بصری و شامی، 21 آیه به عدد مکی و مدنی، 473 یا 475 کلمه و 1792 یا 2046 حرف دارد.

2. در ترتیب نزول، یکصد و پنجمین و در مصحف شریف پنجاه و هشتمین سوره است.

3. پس از سوره منافقون و پیش از سوره حجرات و پیش از هجرت در مدینه نازل شد و هیچ آیه مکی ندارد.

4. از نظر کمیّت، از سوره‌های مفصّل و از نوع طوال و اندکی کمتر از یک حزب قرآن است.

5. گفته شده است یک آیه منسوخ دارد.

6. تنها سوره‌ای است که در هر یک از آیات آن اسم خداوند آمده است.

محتوای سوره مجادله:

1. داستان گفت‌و‌گوی زنی با پیامبر (ص) درباره ظهار؛ 2. احکام فقهی ظهار و بیان کفّاره آن؛ 3. آداب معاشرت با مردم و رعایت حقوق دیگران در مجالس عمومی؛ 4. نهی از نجوا و حرف‌های زیرگوشی و حدود و شرایط آن؛ 5. مصادیق حزب‌الله و حزب شیطان؛

6. صفات مؤمنان.

نیز ر.ک:اسامی سوره مجادله.

منابع

  1. المیزان فی تفسیر القرآن جلد 19 : صفحه 177
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 195
  3. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (41-43)
  4. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 254
  5. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 194
  6. علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 317
  7. تاریخ قرآن : صفحه 587
  8. تفسیر نمونه جلد 23 : صفحه 401
  9. شناخت سوره های قرآن : صفحه 419
  10. بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 456

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «سوره مجادله ( سوره 58 )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

سوره 058، سوره پنجاه و هشتم قرآن، سوره ظهار، سوره قد سمع

اعم

سوره های قرآن

اخص

آیه 001 مجادله، آیه 007 مجادله، آیه 008 مجادله، آیه 011 مجادله، آیه 013 مجادله، آیه 014 مجادله، آیه 016 مجادله، آیه 018 مجادله، آیه 021 مجادله، آیه 022 مجادله، آیه 10 مجادله، آیه ظهار، آیه نجوا

وابسته

اسامی سوره مجادله

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه سوره مجادله ( سوره 58 ) به زیرصفحه سوره مجادله ( سوره 58 )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • آشنایی با سوره ها : صفحه 30
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (41-43)، 195
  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 76
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 194، 254
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 251
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 137، 143، 236
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 371
  • المیزان فی تفسیر القرآن جلد 19 : صفحه 177
  • بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 456
  • تاریخ جمع قرآن : صفحه 205، 290، 295
  • تاریخ قرآن : صفحه 195، 587
  • تفسیر نمونه جلد 23 : صفحه 401
  • جواهر القرآن : صفحه 139
  • شناخت سوره های قرآن : صفحه 419
  • علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : صفحه 317
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 146