عملکردها

دلو ( ظرف )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

دلو

دَلو: سطل.

دلو عبارت است از ظرفی چرمی یا فلزی و مانند آن که معمولا با آن از چاه آب می‏کشند. از آن به مناسبت در باب طهارت و حج سخن گفته‏اند.

در صورت ملاقات آب چاه با نجاست، مقداری معیّن از آب چاه با دلو کشیده می‏شود. در وجوب یا استحباب کشیدن، اختلاف است. ملاک در دلو، اندازه متعارف آن است1 و چنانچه بزرگ‏تر از آن باشد، بدون شک کشیدن آب به مقدار تعیین شده کافی است؛ لیکن در اینکه مقدار اضافه از نظر وزن، جایگزین تعدادی از دلوهای تعیین شده - که معادل آن است - می‏شود یا نه، اختلاف است. 2

به تصریح برخی، ابزاری که با آن آب می‏کشند، از جمله دلو پس از کشیدن مقدار تعیین شده، به تبع پاک شدن آب - بنابر قول به نجاست آن - پاک می‏شود3) ر نزح (.

مستحب است حاجی یک یا دو دلو از آب زمزم بکشد و از آن بنوشد و بر سر و بدنش بریزد و مستحب است در صورت امکان از دلو محاذی حجر الاسود) ر حجر الاسود (باشد. 4

1. المبسوط 7 /1؛ الوسیلة/ 2 75. جواهر الکلام 4 277 /1. 3 260 - 259 /1. مستند الشیعة 160 /12.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 649

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «دلو ( ظرف )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

سطل

اعم

ظرف ( فقه )

وابسته

آب چاه، تبعیت دلو، طهارت آب چاه

منابع

  • الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 1 : صفحه 375
  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 20 : صفحه 220
  • جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 1 : صفحه 146
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 1 : صفحه 259
  • شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1 : صفحه 14
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 649
  • قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 188
  • کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 1 : صفحه 83
  • کشف الغطاءعن مبهمات شریعة الغراء جلد 2 : صفحه 435
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 1 : صفحه 19