خطاب ترتبی

توضیح مفهومی

خطاب ترتبی : خطاب متوجه به تکلیف مهم، بعد از عصیان تکلیف اهمّ

خطاب ترتبی خطابی است که به تکلیف مهم در صورت عصیان مکلف از انجام تکلیف اهم، تعلق می‌گیرد؛ یعنی خطابی که فعلیت آن بر عصیان تکلیف اهم مترتب است؛ برای مثال، دو خطاب از سوی مولا صادر شده: یکی ' صلّ ' و دیگری ' ازل النجاسة عن المسجد '، که خطاب ' صل ' درصورت وسعت وقت نماز، خطاب به مهم، و خطاب به ' ازاله نجاست ' خطاب به اهم است و شارع نخست خطاب اهم را، و در صورت سرپیچی مکلف، خطاب مهم را متوجه او نموده است. این گونه خطاب را خطاب ترتبی می‌نامند؛ برای مثال، خطاب ' ازل النجاسة عن المسجد و الاّ فصلّ ' خطاب ترتبی است. هم چنین است خطاب پدر به فرزند که ' اگر درس نمی‌خوانی، ورزش کن '، که خطاب به ورزش درصورت نافرمانی خطاب درس خواندن، به فعلیت می‌رسد.

منابع

1. المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 343
2. اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 293
3. اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 337
4. مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 508
5. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 2 : صفحه 502
6. انوار الاصول جلد 1 : صفحه 469
7. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

خطابات

وابسته

ترتب ( اصول فقه )، خطاب اهم، خطاب مهم

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خطاب ترتبی به زیرصفحه خطاب ترتبی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 291، 293، 300، 302، 309، 310، 311
• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 337
• المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 73
• المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 343
• انوار الاصول جلد 1 : صفحه 469
• تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 320
• فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 296، 346، 357، 359، 364، 368، 370، 371، 372، 373، 374، 380
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 170
• مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 508
• منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 2 : صفحه 502