عملکردها

توبه محارب قبل از دستگیری ( فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

توبه محارب قبل از دستگیری ( فقه ) : اظهار پشیمانی محاربه کننده از فعل محاربه قبل از دستگیر شدن

طبق نظر فقها [۱] اگر توبه محارب قبل از دستگیری او باشد؛ توبه‏ او موجب سقوط حدود چهارگانه (قتل، قطع دست و پا، صلب، تبعید [۲] ) می‏شود. بعضی نیز همچون ابن ادریس در 'سرایر' [۳] و صاحب ریاض (3) ادعای بلاخلاف نموده‏اند، دلایلی که برای این حکم ذکر شده عبارت است از:

1 - صریح [۴] آیه 34 سوره مائده که می‏فرماید: ' الا الذین تابوا من قبل ان تقدروا علیهم فاعلموا انّ اللّه غفور رحیم؛ مگر آنها که پیش از دست یافتن شما بر آنان، توبه کنند؛ پس بدانید (خدا توبه آنها را می‏پذیرد؛) خداوند آمرزنده و مهربان است. '

2 - روایت مرسل داود طائی که در آخر این روایت است که: 'ان حارثه ابن زید خرج محاربا ثم تاب فقبل امیر المؤمنین (ع) توبته' [۵] ؛

3 - توبه قبل از دستگیری محارب، بر خلاف توبه بعد از دستگیری است زیرا در قسم دوم، محارب متهم است که به قصد دفع عقوبت، توبه نموده است ولی در قسم اوّل از چنین اتهامی مبرا است [۶].

پانوشت

  1. الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 9 : صفحه 300
  2. الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 9 : صفحه 300
  3. کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 3 : صفحه 510
  4. ریاض المسائل جلد 10 : صفحه 212
  5. وسائل الشیعه : صفحه محاربه حدیث6و11 حد محاربه حدیث6و11
  6. ریاض المسائل جلد 10 : صفحه 212

منابع

  1. المبسوط فی فقه الامامیة جلد 8 : صفحه 53
  2. سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 9 : صفحه 164
  3. کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 3 : صفحه 510
  4. شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 181
  5. سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 23 : صفحه 371
  6. سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 23 : صفحه 432
  7. الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 61
  8. الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 9 : صفحه 300
  9. مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 15 : صفحه 14
  10. مجمع الفائدة و البرهان جلد 13 : صفحه 298
  11. جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 41 : صفحه 581
  12. مهذب الاحکام جلد 28 : صفحه 126
  13. وسائل الشیعه : صفحه 18باب1

اصطلاح‌نامه

اعم

توبه محارب، مسقطات حد محاربه

وابسته

توبه محارب بعد از دستگیری ( فقه )، دستگیری محارب، محارب ( فقه )، مرگ محارب

منابع

  • الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 61
  • الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 9 : صفحه 300
  • المبسوط فی فقه الامامیة جلد 8 : صفحه 53
  • تبصرة المتعلمین : صفحه 261
  • تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 493
  • تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله : صفحه 521
  • جامع المدارک فی شرح المختصرالنافع جلد 7 : صفحه 168
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 41 : صفحه 581
  • ریاض المسائل جلد 10 : صفحه 212
  • ریاض المسائل : صفحه 10212
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 23 : صفحه 371، 432
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 40-1 : صفحه 57، 207
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 9 : صفحه 164
  • شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 181
  • فقه الامام جعفرالصادق جلد 6 : صفحه 304
  • کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 3 : صفحه 510
  • کتاب الفقه علی المذاهب الاربعة جلد 5 : صفحه 409
  • مجمع الفائدة و البرهان جلد 13 : صفحه 298
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 15 : صفحه 14
  • مهذب الاحکام جلد 28 : صفحه 126
  • وسائل الشیعه : صفحه 18