عملکردها

تمسک به عام در شبهه مصداقی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تمسک به عام در شبهه مصداقی : استناد به عموم عام، هنگام تردید در مصداقیت فرد خارجی برای عام یا مخصِّص

در مقام تمسک به عام بعد از ورود تخصیص، گاهی عواملی باعث ایجاد شبهه می‌گردد، مانند این که شک می‌شود آیا فرد یا افرادی زیر عنوان عام قرار دارد ـ تا عام در آن حجت باشد ـ یا زیر عنوان خاص قرار دارد ـ تا از تحت عام خارج باشد.

از عوامل ایجاد شبهه، شک در مصداق خارجی می‌باشد و آن در جایی است که شک در شمول عام بر فرد یا صنف مشکوک، از اشتباه در امور خارجی ناشی باشد.

مانند جمله ' اکرم کل هاشمی ' و ' لا تکرم الفاسق منهم ' که شک می‌شود آیا ' زید هاشمی ' فاسق است یا نه، با فرض این که مفهوم فاسق، روشن است. به تمسک به عام در این گونه موارد ' تمسک به عام در شبهه مصداقی ' گفته می‌شود.

در جواز تمسک به عام در شبهه مصداقی، میان اصولیون اختلاف است.

نیز ر.ک:شبهه مصداقی.

منابع

  1. انوار الاصول جلد 2 : صفحه 107
  2. دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 560
  3. اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 460
  4. اصول الفقه جلد 1 : صفحه 148
  5. محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 163
  6. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 343
  7. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 270
  8. انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 324
  9. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

تمسک به عام

اخص

تمسک به عام در شبهه مصداقی عام، تمسک به عام در شبهه مصداقی خاص

وابسته

تمسک به عام در شبهه مفهومی، شبهه مصداقی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تمسک به عام در شبهه مصداقی به زیرصفحه تمسک به عام در شبهه مصداقی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • جلد 2 : صفحه 503
  • اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 458، 459، 460، 461، 462، 474، 475، 477، 479
  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 87، 254
  • اصول الاستنباط : صفحه 141، 142
  • اصول الفقه جلد 1 : صفحه 148، 149، 150، 151، 152، 153
  • الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 270، 343، 346
  • المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 479، 482، 483، 484، 485، 488، 491، 493، 494، 496، 498، 499، 500، 506، 507، 509، 511، 513
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 2 : صفحه 79، 86، 89، 93، 94، 96، 99، 100، 103، 104، 107، 108، 123، 125
  • انوار الاصول جلد 2 : صفحه 107، 108، 109، 110، 111، 112، 113، 120
  • انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : صفحه 324
  • بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 321، 323، 325
  • بحوث فی علم الاصول جلد 7 : صفحه 90
  • تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 507، 516
  • تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 127، 474، 476، 480، 481
  • دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 560، 561
  • علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 172، 173، 174، 177، 178، 179، 180
  • فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 525، 529، 530، 532، 534، 536
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 163، 183، 184، 185، 188، 191، 192، 196، 198، 203، 233، 234، 246
  • مقالات الاصول جلد 1 : صفحه 449
  • منتقی الاصول جلد 3 : صفحه 321، 322، 323، 327، 335، 337، 343، 345، 348، 350، 351
  • منتقی الاصول جلد 5 : صفحه 185
  • نهایة الاصول : صفحه 327، 328، 332
  • نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 518، 519، 521، 523، 525