تعارض اصل سببی و مسببی

توضیح مفهومی

تعارض اصل سببی و مسببی : تنافی مدلول دو اصل عملیِ دارای نسبت سببی و مسبّبی

تعارض اصل سببی و مسببی، به معنای تنافی میان مدلول دو اصل عملی است، در جایی که یکی از آن دو سببی و دیگری مسببی باشد، مثل این که لباس نجسی با آبی شسته شود و سپس در حصول طهارت لباس، به سبب شک در طهارت آبی که لباس با آن تطهیر شده است، شک پدید آید؛ به این صورت که اگر در زمان شستن لباس، آب پاک بوده، لباس پاک شده و اگر پاک نبوده، لباس به نجاست خود باقی است.

در این مورد، دو استصحاب تصور دارد: یکی استصحاب مربوط به آب، که از آن به ' اصل سببی ' تعبیر می‌شود و مقتضای آن طهارت آب و لباس است، و دیگری استصحاب مربوط به لباس که از آن، به ' اصل مسببی ' تعبیر می‌شود و مقتضای آن پاک نشدن لباس و بقای نجاست آن است؛ از این رو، میان این دو اصل تنافی و تعارض وجود دارد.

در تعارض اصل سببی و مسببی، اصل سببی مقدم است.

' شیخ انصاری ' در کتاب ' فرائد الاصول ' تقدم اصل سببی را بر اصل مسببی از باب حکومت می‌داند.

منابع

1. ادوار اجتهاد : صفحه 389
2. دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 569
3. دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 467
4. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 375
5. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

تعارض اصول عملی

وابسته

اصل سببی، اصل مسببی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تعارض اصل سببی و مسببی به زیرصفحه تعارض اصل سببی و مسببی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 495، 497
• ادوار اجتهاد : صفحه 389
• اصطلاحات الاصول : صفحه 153
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 375
• المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 247
• المحکم فی اصول الفقه جلد 6 : صفحه 110
• انوار الاصول جلد 3 : صفحه 481
• تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 307، 590
• دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 448، 467
• دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 569
• فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 737
• فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 416، 475، 687
• کفایة الاصول : صفحه 490
• منتقی الاصول جلد 7 : صفحه 250، 259، 266