تعارض ادله اجتهادی
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
تعارض ادله اجتهادی : تنافی مدلول ادلّه ظنّی معتبر
تعارض ادله اجتهادی، مقابل تعارض اصول عملی و به معنای تنافی میان مدلول ادله اجتهادی (ادله ظنی معتبر) است، مانند: تعارض موجود در دو روایت از امام رضا (ع) که در یکی آمده است: ' ان الربا حرام سحت من الکبائر ' و ربا را مطلقا حرام دانسته و در دیگری نقل شده است که: ' لیس بین الوالد و ولده ربا و لا بین الزوج و المرأة و… ' و ربا را در مواردی خاص جایز دانسته است.
در تعارض ادله اجتهادی، اگر جمع عرفی ممکن باشد، به آن عمل می‌شود، مانند مثال بالا که روایت اولی مطلق، و روایت دومی مقید است و در چنین موردی مطلق بر مقید حمل می‌شود، که در نتیجه آن، ربا در غیر مورد ' پدر و فرزند ' و ' زن و شوهر ' حرام خواهد بود. و در صورتی که جمع عرفی ممکن نباشد، بر اساس قواعد باب تعارض عمل می‌شود.
منابع
- بحوث فی علم الاصول جلد 7 : صفحه 24
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 541
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 145
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 291
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «تعارض ادله اجتهادی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- تعارض امارات، تعارض قول تابعی با قیاس، تعارض قول صحابی با قول تابعی، تعارض قول صحابی با قیاس، تعارض قیاس و خبر واحد، تعارض قیاس و عموم سنت، تعارض قیاس و عموم کتاب و سنّت
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تعارض ادله اجتهادی به زیرصفحه تعارض ادله اجتهادی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.