عملکردها

تذکیه حیوان ( فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

تذکیه (--» تذکیه) حیوان دریایی مانند ماهی به زنده گرفتن آن از باب 1 و تذکیه ملخ به گرفتن آن با هر وسیله ممکن است 2، لیکن تذکیه دیگر حیوانات خشکی - خواه به نحو ذبح (--» ذبح) در مثل گاو و گوسفند یا نحر (--» نحر) در شتر - تنها با ابزاری از جنس آهن برنده مانند کارد محقّق می‌گردد، مگر در موارد دسترسی نداشتن به آن و بیم تلف شدن حیوان که با هر آلت برنده مانند شیشه، چوب و سنگ تیز، صحیح است.

در تحقّق تذکیه با دندان و ناخن به هنگام ضرورت، اختلاف است؛ نظر اکثر بلکه مشهور متأخران، تحقّق آن است. 3

راه دیگر تذکیه حیوانات خشکی، شکار کردن آن‌ها با شرایط ویژه است (--» آلات صید) . تیز کردن آلت تذکیه، پیش از آن، مستحب است.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 134

اصطلاح‌نامه

اعم

احکام حیوان، تذکیه ( فقه )

اخص

تذکیه با تعذر ذبح، تذکیه کافر، تذکیه مسلمان
به لحاظ حلیت و حرمت گوشت:
تذکیه حرام گوشت، تذکیه حلال گوشت
به لحاظ نوع تذکیه:
ذبح، صید ( ازهاق روح )، نحر
به لحاظ نوع حیوان:
تذکیه جنین حیوان، تذکیه حشرات، تذکیه ماهی

وابسته

اشتباه مذکی با مردار، تذکیه انسان، حیوان ( فقه )، قاعده کلما کان قابلاً للتذکیه و لم یذک شرعاً فهو میتة، گوشت مذکی مختلط با مردار

منابع

  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 8 : صفحه 51
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 134
  • مهذب الاحکام جلد 1 : صفحه 330، 346