اِخبار ( فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
اِعلام: آگاه کردن، خبر دادن.
در اعلام - بر خلاف اعلان (--' اعلان) رساندن پیام به مخاطب خاص اعم از شخص یا گروهی خاص منظور است. احکام آن در باب‌های اجتهاد و تقلید، طهارت، صلات، زکات، تجارت، وکالت، نکاح و حدود ذکر شده است که در چند محور بیان می‌گردد.
فتوا: اگر کسی فتوای مجتهد بر وجوب یا حرمت چیزی را اشتباه نقل کند یا مجتهد در بیان آن 1 خطا نماید،
________________________________________
577
بر آن دو پس از آگاهی واجب است آن را اعلام کنند. وجوب اعلام در صورت تغییر فتوا مورد اختلاف است.
نجاست: در صورت فروختن روغن نجس به مسلمان، بر فروشنده واجب است نجاست آن را به آگاهی وی برساند 2، لیکن به قول مشهور، اعلام بر کسی که می‌بیند دیگری در لباس نجس نماز می‌گزارد، واجب نیست. در وجوب اعلام بر کسی که می‌بیند دیگری چیزی نجس می‌خورد یا می‌آشامد، اختلاف است. 3
عبادات: گفتن اذان اعلام (--' اذان اعلام) مستحب است. 4 در صورتی که بر عهده شخص عبادت هایی باشد که انجامش بر ولیّ او پس از مرگ واجب است مثل نماز و روزه‌ای که به جهت عذر فوت شده، اعلام آن به ولیّ هنگام مرگ یا وصیّت به گرفتن نایب (--' نیابت) واجب است. 5 اگر امام جماعت بعد از نماز به بطلان نمازش پی ببرد، واجب نیست به مأمومان اعلام کند. 6 به هنگام پرداخت زکات، واجب نیست زکات بودن آن به فقیر اعلام گردد. 7
عقود: به قول مشهور، وکیل تنها با اعلام موکّل بر کنار می‌شود. 8 اعلام نشدن فسخ عقد هبه (--' هبه) به کسی که مال به او بخشیده شده موجب ضامن نبودن وی در صورت تلف مال بخشیده شده خواهد بود. 9 در وجوب اعلام عیب کالا بر فروشنده در صورت جهل خریدار به آن، اختلاف است. 10
آداب: از آداب سفر، اعلام آن به برادران دینی قبل از سفر است. 11
1 - العروة الوثقی 1 16.
2 - جواهر الکلام 36 386 - 387.
3 - التنقیح (الطهارة) 2 331 - 333.
4 - العروة الوثقی 1 601.
5 - 371.
6 - 796.
7 - جواهر الکلام 15 324.
8 - مفتاح الکرامة 16 984 و جواهر الکلام 27 358.
9 - العروة الوثقی ( تکملة ) 1 180.
10 - جواهر الکلام 23 245 - 246.
11 - العروة الوثقی 2 413.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 576
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «اِخبار ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- اعلام مومنان برای تشییع، اِخبار عبد
- به لحاظ مخبر:
- اِخبار زن، اِخبار عادل، اِخبار فاسق، اِخبار کافر، اِخبار کودک، اِخبار مادر، اِخبار مالک، اِخبار مربی، اِخبار مستاجر، اِخبار مستعیر، اِخبار مولی، اِخبار نمازگزار، اِخبار وکیل، اِخبار ولی
- به لحاظ مخبرعنه:
- اعلام اوقات شرعی از رسانه، اعلام عید فطر، اِخبار به طلاق، اِخبار به طلوع، اِخبار به قبله، اِخبار به مبیع، اِخبار به نجاست
- به لحاظ نوع:
- تعریف ( شناساندن )، تنجیم ( نجوم )
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اِخبار ( فقه ) به زیرصفحه اِخبار ( فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.