عملکردها

امتثال اجمالی ( اصول فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

امتثال اجمالی ( اصول فقه ) : قطع به امتثال از طریق عمل به همه احتمالات در متعلق تکلیف

امتثال اجمالی، مقابل امتثال تفصیلی است و به امتثالی گفته می‌شود که متعلق تکلیف برای مکلف، به اجمال، معلوم یا مظنون می‌باشد؛ به این معنا که مکلف، به طور معین نمی‌داند ' مکلفٌ به ' کدام است و در این باره دو یا چند احتمال می‌دهد، و برای این که علم اجمالی پیدا کند که با دستور مولا موافقت کرده، همه محتملات را انجام می‌دهد. چنین امتثالی در حقیقت، همان انجام ' مکلفٌ به ' از راه احتیاط است. بنابراین، در امتثال اجمالی هر چند متعلق تکلیف به طور مشخص (بعینه) برای مکلف روشن نیست، اما با انجام همه محتملات، علم پیدا می‌کند که ' مکلف‌به ' واقعی را انجام داده است؛ برای مثال، شخصی هنگام نماز، در جهت قبله شک می‌کند و سپس از راه احتیاط ـ خواندن نماز به چهار طرف ـ قطع پیدا می‌کند که ' مکلفٌ به ' واقعی را انجام داده است؛ به عمل این شخص ' امتثال اجمالی ' می‌گویند.

منابع

  1. المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 106
  2. بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 180
  3. اصول الاستنباط : صفحه 184
  4. جلد 3 : صفحه 155
  5. جلد 3 : صفحه 125
  6. المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 100
  7. انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 176
  8. فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 66
  9. کفایة الاصول : صفحه 316
  10. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «امتثال اجمالی ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

امتثال احتیاطی

اعم

امتثال ( اصول فقه )

اخص

امتثال اجمالی با تمکن از تفصیلی، امتثال اجمالی تعبدی، امتثال اجمالی وجدانی

وابسته

اطاعت اجمالی، امتثال تفصیلی ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه امتثال اجمالی ( اصول فقه ) به زیرصفحه امتثال اجمالی ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • جلد 3 : صفحه 125، 155
  • اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 42، 43
  • اصول الاستنباط : صفحه 184
  • الفوائد الحائریة : صفحه 468
  • المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 96، 100، 101، 102، 104، 200
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 469
  • المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 106
  • انوار الاصول جلد 2 : صفحه 287، 288، 293
  • انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 1 : صفحه 176، 177
  • بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 173، 179، 180
  • تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 32
  • تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 55، 318
  • حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 57
  • فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 25، 186، 202
  • فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 457
  • فوائد الاصول جلد 3 : صفحه 66، 72
  • فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 32، 269
  • کفایة الاصول : صفحه 316
  • مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 77
  • منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 477
  • منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 127، 128، 135
  • منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 190
  • نهایة الاصول : صفحه 431
  • نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 462