اصل موضوعی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
اصل موضوعی : اصل عملیِ جاری در موضوع حکم
اصل موضوعی، از اقسام اصول عملی و مقابل اصل حکمی بوده و به معنای اصلی است که هنگام شک در موضوع حکم، به منظور به دست آوردن حکم آن، در ناحیه موضوع جاری میشود؛ به بیان دیگر، اصل موضوعی آن است که در موارد شک مکلف در موضوع، موضوع را برای او منقّح و روشن میسازد، مانند: استصحاب خمر بودن مایعی که مکلف شک در سرکه شدن آن دارد؛ به این ترتیب که با استصحاب خمر بودن مایع، حکم آن که حرمت است، احراز میشود و در نتیجه، مکلف موظف به اجتناب از آن میباشد.
نکته:
اصل موضوعی بر اصل حکمی مقدم است، زیرا شک در حکم، ناشی از شک در موضوع میباشد و هرگاه اصل موضوعی جاری گردید و موضوع روشن شد، دیگر نوبت به اجرای اصل حکمی نمیرسد.
منابع
- ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 509
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه (411-420)
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «اصل موضوعی» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه اصل موضوعی به زیرصفحه اصل موضوعی/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 193
- اصول الاستنباط : صفحه 222
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 242
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 498، 501
- المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 248
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 115
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 80، 81، 85
- ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 509
- تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 511
- تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 213
- حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 41، 256
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 27
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 278
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 371
- کفایة الاصول : صفحه 261، 309، 397
- مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 309، 310
- منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 494
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 5 : صفحه (411-420)، 413