عملکردها

اسقاط ( فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

اسقاط

اسقاط: عفو و گذشت از حق خود، بری کردن ذمّه دیگری از حق.

اسقاط عبارت است از گذشت انسان از حقّی که بر ذمّه دیگری دارد و یا فارغ کردن ذمّه فرد یاد شده برای همیشه. از این عنوان به مناسبت در باب تجارت سخن رفته است.

قوام اسقاط در دائمی بودن آن است و محدود کردن اسقاط به زمان با آن منافات دارد. 1 در کلمات گروهی از فقها از اسقاط به عنوان فارق بین « حکم » و « حق » یاد شده است. بدین معنا که حق، اسقاط پذیر است مانند حق خیار (--» خیار) ، حق قصاص (--» قصاص) ، حق تحجیر (--» تحجیر) و حق شفعه (--» شفعه) لیکن حکم قابل اسقاط نیست. البته برخی حقوق نیز به دلیل خاص قابل اسقاط نیستند مانند حق استمتاع از همسر، حق ولایت برای حاکم شرع و حق پدری. بعضی احتمال داده‌اند ماهیت این نوع حقوق، حکم است نه حق. 2

1- مصباح الفقاهة 6 287.

2 - بلغة الفقیه 1 17؛ حاشیة المکاسب (سید یزدی) 1 56 و مصباح الفقاهة 2 47.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 481

اصطلاح‌نامه

اعم

ایقاعات ( فقه )

اخص

ابراء ( فقه )
به لحاظ متعلق:
اسقاط تعزیر، اسقاط حق ( فقه )، اسقاط قبل ثبوت، اسقاط کفالت

وابسته

سقوط ( برطرف شدن )، صلح اسقاط، مسقطات

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اسقاط ( فقه ) به زیرصفحه اسقاط ( فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید. == منابع ==magshow.php?kind=194#183f19

  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 4 : صفحه 225
  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 44 : صفحه 93
  • الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 3 : صفحه 249
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 481
  • مبسوط در ترمینولوژی حقوق جلد 1 : صفحه 365
  • موسوعة فقه عبدالله بن عباس : صفحه 123