اجرای قصاص ( فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
استیفای قصاص: در قصاص نفس، ولیّ دم حق استیفای قصاص را دارد؛ خواه یکی باشد یا بیشتر، امّا در این که اذن امام علیه السّلام یا نایب وی نیز لازم است یا نه، اختلاف است. بیشتر، قائل به عدم لزوماند. 4 این اختلاف در قصاص عضو نیز وجود دارد؛ هر چند برخی بر لزوم اذن گرفتن در این صورت، ادّعای اجماع کردهاند. 5 اگر ولیّ دم صغیر یا مجنون باشد، بنا به تصریح بسیاری از فقها حق استیفای قصاص از
آنِ ولیّ آن دو خواهد بود. برخی فقها استیفای قصاص را تنها برای خود صغیر و مجنون در صورت بلوغ و عاقل شدن، جایز دانستهاند. 6 اگر مقتول، ولیّ دم نداشته باشد، امام ولیّ دم او است و حق استیفای قصاص دارد 7 (--» ائمّه) .
آلاتی که برای قصاص نفس یا عضو به کار میرود، دارای شرایط خاصی همچون از جنس آهن بودن و به قول مشهور، شمشیر بودن است (--» آلات قصاص) .
استیفای قصاص از جانی پیش از بهبود یافتن جراحت شخصی که جنایت علیه او صورت گرفته، جایز است؛ 8 هر چند شیخ طوسی به وجوب تأخیر آن تا زمان بهبودی جراحت قائل میباشد 9 (--» قصاص).
منابع
اصطلاحنامه
یادداشت دامنه
اصطلاحات اخص این واژه را از طریق' قصاص ' جستجو نمایید.
مترادفات
از واژه «اجرای قصاص ( فقه )» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
- آداب قصاص، آلات قصاص، اجاره انسان، اجرای تعزیرات، اجرای حد ( فقه )، اجرت قصاص، احضار شاهد در قصاص، اختلاف اولیای دم، تاخیر در استیفای قصاص، تعدی در استیفای قصاص، جنایات، حق استیفای قصاص، حق قصاص، سرایت قصاص، شکنجه جانی در قصاص، عدم ضرر به مقتصّ، قتل به قصاص، قصاص ( عقوبت )، مُثْله جانی، هزینه اجرای قصاص، وکالت در اجرای قصاص
منابع
- الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 10 : صفحه 91
- المغنی و الشرح الکبیرعلی متن المقنع جلد 9 : صفحه 384، 400
- الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 4 : صفحه 150
- الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 4 : صفحه 334
- تبصرة المتعلمین : صفحه 272
- تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 535
- جامع المدارک فی شرح المختصرالنافع جلد 7 : صفحه 260
- جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 7 : صفحه 189
- جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 42 : صفحه 343
- سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 24 : صفحه 247، 266، 299
- شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 228، 234
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) : صفحه 1(472- 473)
- فقه الامام جعفرالصادق جلد 6 : صفحه (333-334)
- مبانی تکملة المنهاج جلد 2 : صفحه 133
- مهذب الاحکام جلد 28 : صفحه 309