عطف عام بر خاص
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
عطف عام بر خاص : یکی از اقسام اطناب و مفید تعمیم؛ از اسلوب‌های ادبی قرآن
«عطف عام بر خاص» از اقسام اِطناب است. برخی وجود این نوع عطف را انکار کرده‌اند؛ اما زرکشی و سیوطی این نظر را مردود دانسته و معتقدند فایده این گونه عطف، عمومیت بخشیدن است، و ذکر خاص به صورت جداگانه، برای اهمیت آن است؛ مانند:
1. «إِنَّ صَلاَتِی وَنُسُکِی…»؛ «همانا نماز و عبادت من… » (انعام// 162) . «نسک» به معنای عبادت اعم از «صلات» است.
2. «آتَیْنَاکَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی وَالْقُرْآنَ الْعَظِیمَ»؛ «ما به تو سوره حمد و قرآن عظیم دادیم» (حجر// 87) .
در این آیه بنا بر آن که مراد از «سبعاً من المثانی» سوره حمد باشد، «القرآن» (عام) به «سبعاً من المثانی» (خاص) عطف شده است.
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 241
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه 471
- کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم جلد 3 : صفحه 280
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «عطف عام بر خاص» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه عطف عام بر خاص به زیرصفحه عطف عام بر خاص/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.